Postanowienie SN z dnia 14 marca 2018 r., sygn. II UZ 2/18

"Nierozpoznanie istoty sprawy" w rozumieniu art. 386 § 4 k.p.c. polega na poprzestaniu na błędnym przyjęciu przez sąd pierwszej instancji przesłanki niweczącej lub hamującej roszczenie (prekluzja, przedawnienie, potrącenie, brak legitymacji, prawo zatrzymania itp.) albo na zaniechaniu zbadania (w ogóle) materialnej podstawy żądania, niezbadaniu podstawy merytorycznej dochodzonego roszczenia albo całkowitym pominięciu merytorycznych zarzutów pozwanego. Oznacza to, że "rozpoznanie istoty sprawy" jest pojęciem węższym niż rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy w ogóle. Ponadto w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nierozpoznanie istoty sprawy (art. 386 § 4 k.p.c.) polega na nierozpoznaniu przez sąd pierwszej instancji sprawy w zakresie objętym decyzją organu rentowego.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Halina Kiryło (przewodniczący)

SSN Jolanta Franczak (sprawozdawca)

SSN Zbigniew Myszka

w sprawie z wniosku M. G. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R. o emeryturę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 14 marca 2018 r., zażalenia wnioskodawczyni na wyrok Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 5 lipca 2017 r., sygn. akt III AUa (...),

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w (..).

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w W. wyrokiem z dnia 18 grudnia 2015 r. oddalił odwołanie wnioskodawczyni M. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z dnia 17 lutego 2014 r. odmawiającej jej ponownie prawa do emerytury nauczycielskiej z uwagi na brak wykazania 30 lat stażu ubezpieczeniowego na dzień 31 grudnia 2008 r.

W sprawie tej Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawczyni, urodzona w dniu 27 maja 1959 r., w latach 1975-1978 uczęszczała do Studium Wychowania Przedszkolnego w K. oddalonego od jej rodzinnej miejscowości o 75 km, mieszkając wówczas na stancji. Wakacje spędzała w domu rodzinnym w miejscowości Kolonia K. W latach 1978-1980 uczęszczała do Studium Wychowania Przedszkolnego w R., oddalonego od jej rodzinnej miejscowości o około 15 km. Rodzice wnioskodawczyni prowadzili w okresie od dnia 27 maja 1975 r. do dnia 19 sierpnia 1980 r. gospodarstwo rolne o powierzchni 8,36 ha w Kolonii K. Uprawiali zboże, ziemniaki, buraki cukrowe i len, hodowali zwierzęta. Wnioskodawczyni pomagała rodzicom przy pracach w gospodarstwie rolnym. Po ukończeniu nauki pracowała w zawodzie nauczyciela od dnia 20 sierpnia 1980 r. do dnia 23 września 2009 r. w pełnym wymiarze czasu pracy. Po raz pierwszy z wnioskiem o emeryturę nauczycielską wnioskodawczyni wystąpiła w dniu 30 kwietnia 2008 r., dołączając do wniosku zeznania świadków na okoliczność pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresie od dnia 27 maja 1975 r. do dnia 19 sierpnia 1980 r. Decyzją z dnia 23 lipca 2008 r. organ rentowy odmówił prawa do tego świadczenia, ponieważ nie uwzględnił spornego okresu pracy w gospodarstwie rolnym i uznał, że tym samym wnioskodawczyni nie udowodniła 30-letniego okresu stażu ubezpieczeniowego. Wnioskodawczyni cofnęła odwołanie od tej decyzji i postępowanie w sprawie zostało umorzone.