Postanowienie SN z dnia 5 lipca 2017 r., sygn. II PZ 11/17

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Rączka (przewodniczący)

SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca)

SSN Maciej Pacuda

w sprawie z powództwa T. S. przeciwko M. Sp. z o.o. w W. o odszkodowanie, wynagrodzenie i ekwiwalent za urlop, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 5 lipca 2017 r., zażalenia powoda na wyrok Sądu Okręgowego w W. z dnia 10 listopada 2016 r., sygn. akt IX Pa (...),

uchyla zaskarżony wyrok.

Uzasadnienie

Powód wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty 20.223,67 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia doręczenia pozwu, na co składały się następujące kwoty: (1) 8.140,19 zł brutto tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia; (2) 7.041,70 zł brutto tytułem niewypłaconego wynagrodzenia prowizyjnego za okres styczeń-wrzesień 2013 r.; (3) 4.202,50 zł netto tytułem zwrotu wydatków poniesionych przez powoda na rzecz strony pozwanej; (4) 390 zł netto tytułem zapłaty za delegacje służbowe w okresie lipiec-wrzesień 2013 r.; (5) 449,28 zł brutto tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Sąd Rejonowy w W. wyrokiem z 29 stycznia 2016 r. zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwoty: 4.202,50 zł netto z ustawowymi odsetkami od 4 lutego 2014 r. tytułem zapłaty dodatkowego wynagrodzenia prowizyjnego; 181 zł brutto z odsetkami ustawowymi od 4 lutego 2014 r. tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy (pkt I), umorzył postępowanie co do zapłaty odszkodowania z tytułu wadliwego rozwiązania umowy o pracę przekraczającego kwotę 8.140,19 zł oraz odszkodowania z tytułu naruszenia dóbr osobistych (pkt II), dalej idące powództwo oddalił (pkt III).

Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie o zwrot wydatków poniesionych przez powoda na rzecz strony pozwanej zasługiwało na uwzględnienie. Bezspornym było, że powód zapłacił za faktury VAT z 9 września 2013 r. nr (...) i z 13 września 2013 r. nr (...) r. wystawione przez E. w Ś., za które nie otrzymał zwrotu pieniędzy oraz fakturę VAT (...), za którą otrzymał zwrot w wysokości 2/3, to jest w kwocie 1.517 zł. Do rozliczenia pozostała łączna kwota 4.202,50 zł. W ocenie Sądu Rejonowego roszczenie w zakresie premii prowizyjnej za okres styczeń-wrzesień 2013 r. zasługiwało na częściowe uwzględnienie. Na rozprawie 19 stycznia 2016 r. strona pozwana uznała powództwo w tym przedmiocie co do kwoty 2.126,75 zł. Sąd Rejonowy wyjaśnił, że powód wprawdzie domagał się z tego tytułu 7.041,70 zł brutto, jednakże w swoich wyliczeniach ujął między innymi prowizje za serwis gwarancyjny, za który nie przysługiwała mu żadna prowizja. Dlatego, w tym zakresie, Sąd Rejonowy oparł się na wyliczeniach dokonanych przez stronę pozwaną, z których wynikało, że należna powodowi premia to 10.738,15 zł brutto (w tym za części 6.394,25 zł, za serwis 4.343,90 zł). W dniach 11 lipca 2013 r. oraz 26 sierpnia 2013 r. została powodowi wypłacona premia w łącznej wysokości 8.611,40 zł brutto. Zatem do zapłaty pozostało 2.126,75 zł brutto. W ocenie Sądu roszczenie o ekwiwalent za urlop wypoczynkowy zasługiwało na częściowe uwzględnienie. W toku postępowania bezsporne było, iż powodowi przysługiwał ekwiwalent za niewykorzystany urlop w wymiarze 128 godz. (16 dni). Sporna była natomiast jego wysokość. Z tego tytułu, strona pozwana wypłaciła powodowi 5.776,64 zł brutto, przyjmując za jego podstawę średnie miesięczne wynagrodzenie w wysokości 7.553,38 zł brutto. Kwota ta nie uwzględniała jednak realnie wypłacanych mu składników wynagrodzenia, gdyż była zaniżona o należną premię prowizyjną w wysokości 2.126,75 zł brutto. Po uwzględnieniu tego czynnika, do wyrównania pozostała kwota 181 zł brutto. W ocenie Sądu Rejonowego bezzasadny okazał się zarzut niezgodnego prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Ze wskazanych w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy zarzutów, trafne okazały się bezprawne i samowolne kopiowanie korespondencji i informacji służbowych na prywatne e-maile w dniu 13 września 2013 r. bez zgody zarządu. Były to okoliczności bezsporne, przyznane w toku zeznań przez powoda. Zdaniem Sądu Rejonowego takie zachowanie niewątpliwie można zakwalifikować jako naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, do których należy między innymi zachowanie w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Informacje skopiowane przez powoda dotyczyły między innymi cenników, ofert od partnerów z cennikami, instrukcji obsługi, rysunku technicznego hali jednego z kontrahentów, jego wewnętrznej korespondencji z pracownikami strony pozwanej. Natomiast to czy dane informacje mają znaczenie dla pracodawcy zależy nie od pracownika, tylko od pracodawcy i dla strony pozwanej były to informacje o istotnym znaczeniu dla spółki. Jednocześnie, jak podkreślił Sąd, nie ulega również wątpliwości, iż działanie powoda można zakwalifikować jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, tym samym została spełniona również druga z wymaganych przesłanek, albowiem działanie powoda było świadome i celowe, wykazujące znamiona winy umyślnej co najmniej w zamiarze ewentualnym. Powód wprawdzie tłumaczył swoje zachowanie tym, że chciał mieć dostęp do dokumentów, które mógłby wykorzystać w ewentualnej sprawie w sądzie. Nie zmienia to jednak faktu, że swym działaniem dopuścił się ciężkiego naruszenia swoich podstawowych obowiązków pracowniczych i nie ma tu żadnego znaczenia, czy taki zakaz kopiowania danych został, czy też nie został zakomunikowany mu wprost, gdyż wynika on bezpośrednio z przepisów Kodeksu pracy.