Wyrok SN z dnia 25 maja 2017 r., sygn. II CSK 695/16

Pojęcie "czynności pod tytułem darmym" użyte w art. 54 § 1 pr. upadł. winno być rozumiane szeroko; nie może być utożsamiane jedynie z umową darowizny, umową nieodpłatną czy umową jednostronnie zobowiązującą, lecz obejmuje wszelkie zdarzenia, które prowadziły do przysporzenia majątkowego po stronie upadłego powodując, że analizowana czynność miała dla niego charakter obiektywnie ekwiwalentny.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)

SSN Karol Weitz

SSA Barbara Lewandowska (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa F. Polska Spółki Akcyjnej Spółki komandytowo - akcyjnej z siedzibą w [...] przeciwko Skarbowi Państwa - Prezydentowi Miasta [...] i Gminie Miasta [...] o zapłatę, po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej w dniu 25 maja 2017 r., skarg kasacyjnych strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 26 kwietnia 2016 r., sygn. akt I ACa .../15,

1) oddala skargi kasacyjne;

2) zasądza od powoda na rzecz pozwanej Gminy Miasta [...] i Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kwoty po 10.800,- (dziesięć tysięcy osiemset) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Powód "F. Spółka Akcyjna" spółka komandytowo-akcyjna w [...] w pozwach skierowanych przeciwko pozwanemu Skarbowi Państwa - Prezydentowi Miasta [...] oraz przeciwko pozwanej Gminie [...] o statusie miejskim wnosił o zasądzenie kwoty 49.495.546,92 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu i kosztami procesu.

Po połączeniu obu spraw do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia, pozwani wnosili o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.

Wyrokiem z dnia 1 lipca 2015 r. Sąd Okręgowy w [...] oddalił powództwo w stosunku do każdego z pozwanych, a Sąd Apelacyjny w [...] wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2016 r. - apelację powoda od tego wyroku. Z ustaleń faktycznych Sądu pierwszej instancji, w całości zaaprobowanych przez Sąd drugiej instancji, wynika, że w roku 1995 zadłużona Fabryka "P." w [...] prowadziła ze Skarbem Państwa i Gminą [...] rozmowy w sprawie przejęcia nieruchomości położonej przy ul.D. 15 C w [...], wykorzystywanej do celów działalności wymienionego przedsiębiorstwa, w zamian za umorzenie jego zobowiązań wobec Skarbu Państwa i pozwanej Gminy. W dniu 23 marca 1995 r. przedsiębiorstwo zawarło z Gminą ugodę, określającą stan wierzytelności Gminy wobec Fabryki na łączną kwotę 1.160.298,75 zł (z czego należność główna wynosiła 628.443,35 zł, a odsetki 531.855,40 zł), którą Gmina zobowiązała się umorzyć pod warunkiem przekazania jej nieruchomości położonej przy ul. D. Według wyceny rzeczoznawcy z kwietnia 1995 roku, w dniu 5 grudnia 1990 r. budynki przedstawiały wartość 4.254.994 zł, natomiast należność Skarbu Państwa wynosiła 1.261.177 zł.