Uchwała SN z dnia 8 listopada 2002 r. sygn. III CZP 73/02

Sędzia SN Zbigniew Strus (przewodniczący, sprawozdawca)

Sędzia SN Tadeusz Domińczyk

Sędzia SN Zbigniew Kwaśniewski

Sąd Najwyższy w sprawie z powództwa Czesława K. przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie W. o zapłatę, po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 8 listopada 2002 r., przy udziale prokuratora Prokuratury Krajowej Jana Szewczyka zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu postanowieniem z dnia 21 sierpnia 2002 r.:

„Czy roszczenie o zwrot wywłaszczonej nieruchomości ma charakter prawa majątkowego, którego utrata na skutek wydania decyzji administracyjnej dotkniętej wadami wymienionymi w przepisach art. 156 k.p.a. może być uznana za szkodę w rozumieniu przepisu art. 160 § 1 k.p.a.?”

podjął uchwałę:

Szkodą w rozumieniu przepisu art. 160 § 1 k.p.a. może być utrata uprawnienia do żądania zwrotu wywłaszczonej nieruchomości, na skutek decyzji wojewody, o której mowa w art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. Nr 79, poz. 464 ze zm.), jeżeli decyzja ta wywołała nieodwracalne skutki prawne.

Uzasadnienie

Zagadnienie prawne przedstawione Sądowi Najwyższemu do rozpoznania wyłoniło się przy rozstrzyganiu sprawy na skutek apelacji powoda w sprawie o odszkodowanie. Domagając się od Skarbu Państwa, Wojewody W. kwoty 33 7826 zł powód twierdził, że jego nieruchomość o powierzchni 5 ha była w 1976 r. przedmiotem wywłaszczenia, którego cel nie został zrealizowany. Powód od dnia 10 maja 1993 r. domagał się jej zwrotu, lecz postępowanie zostało umorzone decyzją właściwego starosty ze względu na nieodwracalne zmiany w stanie prawnym, polegające na nabyciu praw do nieruchomości przez osoby trzecie. Sąd ustalił, że wywłaszczona nieruchomość została, jako mienie państwowe, oddana w zarząd przedsiębiorstwa, które w dniu 5 grudnia 1990 r. stało się jej użytkownikiem wieczystym. Potwierdził to Wojewoda decyzją z dnia 5 sierpnia 1993 r. Przedsiębiorstwo państwowe zostało zlikwidowane, a jego mienie, obejmujące prawo użytkowania wieczystego, zostało oddane najpierw w leasing, a następnie zbyte spółce akcyjnej umową z dnia 2 grudnia 1997 r.