Kary porządkowe w procedurach podatkowych - kiedy są nakładane i jak je zaskarżyć

1. Kogo i za co można ukarać karą porządkową

W procedurach podatkowych można uczestniczyć w różnych rolach. Można być bowiem:

● stroną, czyli głównym uczestnikiem postępowania, osobą, której postępowanie dotyczy,

● świadkiem,

● biegłym,

● pełnomocnikiem strony,

● czy też osobą pełniącą jakąś rzadszą rolę procesową.

UWAGA!

Nie można nałożyć kary porządkowej za zachowanie, które nie jest wymienione w art. 262 O.p.

Każda z wymienionych osób może być ukarana karą porządkową. Przy założeniu, że Czytelnika interesuje w danym momencie tylko jedna rola procesowa, w związku z którą został albo może zostać ukarany, rozważania będą prowadzone dla każdej z tych ról osobno. Trzeba je jednak poprzedzić dwoma uwagami ogólnymi.

Po pierwsze, lista zachowań, za które może być nałożona kara, zawarta jest w art. 262 O.p. i nie ma wątpliwości, że jest to lista wyczerpująca (zamknięta). Nie można więc ukarać za zachowanie, które nie jest wyraźnie wymienione w tym przepisie.

Po drugie, kontakty proceduralne pomiędzy organem prowadzącym sprawę a podatnikiem przybierają rożne formy. Pierwszą z nich są tzw. czynności sprawdzające, w trakcie których organ podatkowy zbiera wstępne informacje o sytuacji, która go "zainteresowała" przy rutynowym sprawdzaniu deklaracji i wpłat dokonywanych przez podatnika. Jeśli czynności sprawdzające nie przyniosą zakładanego przez organ rozwiązania, to nastąpi wszczęcie - w zależności od sytuacji - kontroli podatkowej albo postępowania podatkowego (w sensie ścisłym). Jeszcze inną procedurę, nazywaną postępowaniem kontrolnym, prowadzą organy kontroli skarbowej. Kary porządkowe mogą być stosowane w każdej z czterech wyróżnionych procedur (zob. art. 280 i 292 O.p. oraz art. 31 ustawy o kontroli skarbowej).