Interpretacja indywidualna z dnia 26 lutego 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.411.2023.4.AW

Uznanie że wnoszony zespół składników majątku do Nabywcy stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a nie przedsiębiorstwo i w związku z tym uznanie, że czynność ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

- nieprawidłowe w zakresie uznania, że wyodrębniony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych oraz niematerialnych stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 55¹ Kodeksu cywilnego,

- prawidłowe w zakresie uznania, że transakcja będzie stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek z 3 listopada 2023 r. dotyczący ustalenia czy wnoszony przez Państwa zespół składników majątku wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego do Nabywcy stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów ustawy VAT i w związku z tym czy czynność ta będzie stanowiła transakcję zbycia przedsiębiorstwa, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy VAT, wpłynął 7 listopada 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(...) („Wnioskodawca”) jest spółką mającą siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Wnioskodawca prowadzi działalność produkcyjną, w głównej mierze specjalizuje się w produkcji (...) („Towary”).

Przedmiotem pozostałej działalności Wnioskodawcy są:

1)działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju, w szczególności części do (...),

2)pozostała sprzedaż hurtowa wyspecjalizowana,

3)produkcja pozostałych gotowych wyrobów (...),

4)instalowanie maszyn (...), sprzętu i wyposażenia,

5)działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju.

Zgodnie z obecną strukturą udziałową Wnioskodawcy, udziały Wnioskodawcy znajdują się w posiadaniu jednej osoby prawnej.

Wnioskodawca posiada prawo własności nieruchomości, które obejmuje grunt oraz posadowione na nim: halę produkcyjną oraz budynek administracyjno-biurowy („Nieruchomość”). Siedziba Wnioskodawcy znajduje się w Nieruchomości.

Wnioskodawca planuje założenie nowej spółki kapitałowej w formie sp. z.o.o. („Nabywca”), do której zamierza wnieść wkład niepieniężny (aport) w postaci przedsiębiorstwa, z wyłączeniem prawa własności Nieruchomości, które nadal pozostanie składnikiem majątku Wnioskodawcy. Wyłączone prawo własności Nieruchomości jest aktualnie wykorzystywane przez Wnioskodawcę na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

Przedmiotem planowanego wkładu niepieniężnego (aportu) mają być następujące składniki majątkowe Wnioskodawcy:

1) nazwa (firma) przedsiębiorstwa,

2) prawa własności ruchomości związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym środki trwałe związane z prowadzoną działalnością, takie jak: wyposażenie, pojazdy mechaniczne, środki transportu, maszyny oraz sprzęt wykorzystywany w działalności gospodarczej przedsiębiorstwa,

3) należności z tytułu dostaw i usług wykonanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę przypadające od kontrahentów oraz zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług od dostawców dotyczących prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę do dnia aportu przedsiębiorstwa,

4) wierzytelności związane z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa,

5) środki pieniężne związane z przedsiębiorstwem,

6) prawa i obowiązki, wynikające z umów z kontrahentami oraz dostawcami wynikające z umów handlowych zawartych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę, w tym roszczenia wobec dostawców z tytułu rękojmi i gwarancji oraz z tytułu innych zdarzeń, a także prawo do zwrotu towarów,

7) prawa i obowiązki wobec pracowników zatrudnionych w działalności przedsiębiorstwa,

8) prawa i obowiązki wynikające z umów zlecenia zawartych w ramach działalności przedsiębiorstwa,

9) prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych w ramach działalności przedsiębiorstwa, w tym umów dotyczących dostawy mediów do Nieruchomości (energia woda, gaz)

10)dobra niematerialne obejmujące wiedzę i doświadczenie związane z działalnością przedsiębiorstwa, w tym w szczególności know — how, renoma, goodwill, oraz tajemnice związane z działalnością przedsiębiorstw,

11)księgi i inne dokumenty związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa,

12)decyzje i postanowienia administracyjne, pozwolenia, zezwolenia, koncesje oraz wszelkie inne indywidualne akty administracyjne związane z prowadzonym przedsiębiorstwem,

13)majątkowe prawa autorskie, licencje, domeny internetowe, oznaczenia wykorzystywane w przedsiębiorstwie dla celów prowadzenia działalności gospodarczej,

14)materiały, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe.

Nie można wykluczyć, że powstanie konieczność pozostawienia części środków pieniężnych po stronie Wnioskodawcy.

Przedmiotem planowanego wkładu niepieniężnego (aportu) są więc elementy wymienione w przepisie art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny („Kodeks cywilny”) definiujące pojęcie przedsiębiorstwa, jako zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych służący prowadzeniu działalności gospodarczej.

Nieruchomość, która w dalszym ciągu pozostanie własnością Wnioskodawcy, zostanie oddana do użytkowania Nabywcy na podstawie umowy najmu lub umowy dzierżawy. Nabywca będzie miał zapewnioną możliwość korzystania z Nieruchomości w celu kontynowania działalności gospodarczej w tym samym zakresie co Wnioskodawca. Tym samym, Wnioskodawca po wniesieniu wkładu niepieniężnego (aportu) w postaci przedsiębiorstwa nadal będzie wynajmować Nieruchomość, pozostając jednocześnie czynnym podatnikiem VAT.

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że powodem, dla którego przedmiotowe prawo własności Nieruchomości zostanie wyłączone z przedmiotu wkładu niepieniężnego, jest decyzja Spółki odnośnie rozdzielenia działalności operacyjnej od działalności nieruchomościowej, które w przyszłości mają być prowadzone w osobnych spółkach.

Intencją Wnioskodawcy jest, aby wraz z wkładem niepieniężnym w postaci wyżej wymienianych składników majątkowych na Nabywcę przeszły wszystkie zobowiązania związane z przekazywanymi składnikami majątkowymi. Niemniej jednak zgodnie z przepisem art. 519 § 2 pkt 1 oraz 2 Kodeksu cywilnego, aby zobowiązania Wnioskodawcy mogły zostać przeniesione na Nabywcę, niezbędne jest zawarcie pomiędzy wierzycielem, a Nabywcą umowy o przejęcie długu lub wyrażenie zgody przez wierzyciela na zmianę dłużników. Tym samym, Wnioskodawca nie może wykluczyć, że w ramach planowanego wkładu niepieniężnego w przypadku braku zgody ze strony wierzyciela na zamianę stron stosunku zobowiązaniowego, cześć zobowiązań związanych z przedsiębiorstwem będącym przedmiotem tego wkładu może nie zostać przeniesiona na Nabywcę.

Podsumowując, ze składników majątku stanowiących przedmiot planowanego wkładu niepieniężnego do Nabywcy zostanie wyłączone prawo własności Nieruchomości oraz (2) zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości, użytkowania wieczystego oraz innych opłat okresowych związanych z Nieruchomością, (3) dokumentacja związana z Nieruchomością oraz potencjalnie niektóre zobowiązania, w przypadku barku zgody wierzyciela na zamianę zobowiązanego (Wnioskodawcy). Dodatkowo nie można wykluczyć, że powstanie konieczność pozostawienia po stronie Wnioskodawcy innych aktywów, które nie warunkują jednakże możliwości prowadzenia działalności przedsiębiorstwa (np. część środków pieniężnych, wierzytelności).

Przy pomocy nabytych składników majątkowych, ich Nabywca będzie mógł prowadzić działalność gospodarczą w takim samym zakresie i charakterze co Wnioskodawca. Wniesiony przez Wnioskodawcę tytułem wkładu niepieniężnego zespół składników majątkowych będzie posiadał pełną zdolność do niezależnego działania w zakresie produkcji towarów. Nabywca jako samodzielny podmiot będzie korzystał z Nieruchomości na podstawie umowy najmu lub umowy dzierżawy. Przedmiotem działalności Nabywcy będzie działalność produkcyjna. Dla prowadzenia działalności w zakresie produkcji Towarów nie jest niezbędne prawo własności Nieruchomości, na której jest zlokalizowana hala produkcyjna oraz budynek administracyjno-biurowy. Dla celów prowadzenia działalności przez Nabywcę w tym zakresie w zupełności wystarczające będzie zapewnienie możliwości korzystania z Nieruchomości na podstawie stosunku zobowiązaniowego, czyli na podstawie umowy najmu/dzierżawy. Przedmiotem wkładu niepieniężnego wnoszonego przez Wnioskodawcę do Nabywcy będą wszelkie składniki majątkowe z wyłączeniem prawa własności Nieruchomości i związanych z nią praw i obowiązków, które stanowią podstawę prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie produkcji Towarów. Tym samym, wnoszone składniki majątku Wnioskodawcy będą stanowiły całość operacyjną zdolną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Nie można wykluczyć, iż w krótkim okresie po przeprowadzeniu transakcji wniesienia wkładu niepieniężnego jako przedsiębiorstwo zostanie podęta decyzja o przeniesieniu pracowników, którzy przejdą do Nabywcy w ramach przedsiębiorstwa do osobnego podmiotu, który z kolei w dalszej kolejności zawrze z Nabywcą umowę o świadczenie usług/udostępnienie personelu.

Nabywca będzie czynnym podatnikiem VAT, a jego działalność będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Nabywca będzie kontynuował wycenę podatkową składników majątku Wnioskodawcy zgodnie z przepisem art. 16g ust. 9 w związku z ust. 10a ustawy CIT.

Wniesienie wkładu niepieniężnego będzie przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych w wyniku reorganizacji przeprowadzanej przez udziałowca Wnioskodawcy. Główną przyczyną planów dotyczących reorganizacji jest chęć rozdzielenia na przyszłość działalności operacyjnej od działalności nieruchomościowej. W planach jest również pozyskanie inwestora strategicznego do spółki prowadzącej działalność operacyjną.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo:

Przy pomocy nabytych składników majątkowych, ich Nabywca będzie mógł prowadzić działalność gospodarczą w takim samym zakresie i charakterze co Wnioskodawca już od dnia transakcji, tj. od dnia przejścia własności składników majątku będących przedmiotem wkładu niepieniężnego.

Otrzymany w wyniku wkładu niepieniężnego zespół składników majątku opisanych w zdarzeniu przyszłym umożliwi Nabywcy niezależne działanie i prowadzenie działalności w zakresie produkcji towarów od momentu ich otrzymania. W konsekwencji, Nabywca nie przewiduje podjęcia dodatkowych czynności w związku z prowadzeniem działalności posługując się otrzymanymi w wyniku wkładu niepieniężnego składnikami majątku Wnioskodawcy.

Wnioskodawca wyjaśnia, że będzie on faktycznie prowadził działalność wyłącznie w zakresie wynajmu nieruchomości, która zostanie wyłączona z przedmiotu wkładu niepieniężnego do Nabywcy. Nabywca zaś będzie kontynuował główny zakres przedmiotu działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę obecnie, czyli działalność produkcyjną oraz pozostały zakres działalności wskazany w pkt od 1 do 5 w opisie zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca wskazuje, że składniki majątku będące przedmiotem wkładu oraz wyłączone z tego przedmiotu (tj. nieruchomość, środki pieniężne lub wierzytelności) stanowią całość aktywów oraz pasywów Wnioskodawcy, które służą mu do prowadzenia działalności gospodarczej.

W dniu transakcji składniki majątku będące przedmiotem wkładu niepieniężnego do Nabywcy będą wyłącznie wymienione w załączniku do umowy przenoszącej własność składników majątku. Będące przedmiotem aportu składniki majątkowe mają i będą mieć w dniu transakcji swoje miejsce w strukturze organizacyjnej Spółki (Wnioskodawcy) poprzez ich przyporządkowanie do działalności produkcyjnej. Nie będzie dokonywane osobne, formalne wyodrębnienie tych składników majątkowych na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Będące przedmiotem aportu składniki majątkowe mają i będą mieć w dniu transakcji swoje miejsce w strukturze finansowej Spółki (Wnioskodawcy) poprzez ich przyporządkowanie w ewidencji finansowo-księgowej do działalności produkcyjnej (na bazie tej ewidencji jest możliwe przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działalności przedsiębiorstwa).

Będące przedmiotem aportu składniki majątkowe w dniu transakcji będą stanowić funkcjonalnie całość, która może być wykorzystana do prowadzenia działalności operacyjnej.

Pytanie z zakresu podatku od towarów i usług

Czy wniesienie przez Wnioskodawcę zespołu składników majątku wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego do Nabywcy stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów ustawy VAT, i w związku z tym, czynność przedstawiona w opisie zdarzenia przyszłego będzie stanowić transakcję zbycia przedsiębiorstwa, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy VAT? (Pytanie oznaczone we wniosku jako nr 4)

Państwa stanowisko w sprawie

Uzasadnienie wspólne stanowiska Wnioskodawcy do wszystkich części:

W ocenie Wnioskodawcy, ponieważ przedstawiony we wniosku zespół składników majątkowych stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów ustawy VAT, to tym samym, opisane w zdarzeniu przyszłym, wniesienie składników majątku Wnioskodawcy tytułem wkładu niepieniężnego do Nabywcy z wyłączeniem prawa do Nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z przepisem art. 6 pkt 1 ustawy VAT.

Spełnienie przesłanek do uznania zespołu składników majątkowych będących przedmiotem wkładu niepieniężnego wnoszonego przez Wnioskodawcę do Nabywcy za przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 55¹Kodeksu cywilnego.

W ocenie Wnioskodawcy, aby móc określić skutki podatkowe na gruncie przepisów ustawy CIT, ustawy VAT oraz ustawy PCC planowanej transakcji wniesienia wkładu niepieniężnego przez Wnioskodawcę do Nabywcy konieczne jest w pierwszej kolejności zweryfikowanie, czy składniki majątku wnoszone przez Wnioskodawcę będą stanowiły przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Pojęcie przedsiębiorstwa nie zostało zdefiniowane na gruncie przepisów ustawy CIT. Odwołuje się ona bezpośrednio do treści przepisu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, który zawiera definicję przedsiębiorstwa (art. 4a pkt 3 ustawy CIT). Tym samym, ustawodawca obliguje podatników, aby na potrzeby podatku CIT stosować cywilistyczną definicję pojęcia przedsiębiorstwa.

Przywołany przepis art. 55¹ Kodeksu cywilnego definiuje przedsiębiorstwo, jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, który obejmuje w szczególności:

1)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2)własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3)prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości, lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4)wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5)koncesje, licencje i zezwolenia;

6)patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7)majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8)tajemnice przedsiębiorstwa;

9)księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Z kolei, zgodnie z przepisem art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zbywany zespół składników majątku musi stanowić całość, zarówno pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy wnoszony przez Wnioskodawcę majątek stanowi na tyle zorganizowany zespół praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Ważnym jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Przedmiotem transakcji opisanej w stanie przyszłym niniejszego wniosku będzie zespół składników materialnych oraz niematerialnych przeznaczony do prowadzenia działalności w zakresie produkcji Towarów. Nabywcy zostaną przekazane, poza wyłączonym prawem własności Nieruchomości oraz niektórymi składnikami majątkowymi nie warunkującymi jednak możliwości prowadzenia działalności przez Nabywcę, wszystkie składniki materialne oraz niematerialne związane z dotychczas prowadzoną działalnością gospodarczą. Zdaniem Wnioskodawcy, pomimo powyższego wyłączenia, pozostałe mienie Wnioskodawcy, będące przedmiotem wkładu niepieniężnego do Nabywcy, stanowić będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Przepis art. 55¹ Kodeksu cywilnego wskazuje, jakiego rodzaju elementy wchodzą w skład zespołu składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, czyli przedsiębiorstwa. Nie wszystkie elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa są na tyle istotne, by bez ich przeniesienia nie można było mówić o wniesieniu przedsiębiorstwa. O tym, jakie konkretnie składniki majątku muszą być przeniesione na nabywcę, aby można było uznać, że nastąpiło przeniesienie przedsiębiorstwa, decydują okoliczności faktyczne.

Jak wskazano w przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego, prawo własności Nieruchomości nie będzie przedmiotem wkładu niepieniężnego do Nabywcy. Jak wskazywano w opisie zdarzenia przyszłego, może zdarzyć się, iż powstanie konieczność wyłączenia z przedmiotu wkładu niepieniężnego innych aktywów (np. części środków pieniężnych, wierzytelności), które nie warunkują możliwości prowadzenia działalności. Niemniej jednak, pomimo powyższych wyłączeń, pozostałe mienie Wnioskodawcy, będące przedmiotem wkładu niepieniężnego do Nabywcy, umożliwi Nabywcy kontynuowanie dotychczas prowadzonej działalności gospodarczej w takim samym zakresie co Wnioskodawca, spełniając tym samym przymiot statusu przedsiębiorstwa określony w przepisie art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z przywołanym przepisem art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. W związku z powyższym, strony transakcji wkładu niepieniężnego (aportu) przedsiębiorstwa do Nabywcy dysponują swobodą w zakresie określenia, które składniki przedsiębiorstwa objąć przedmiotem czynności prawnej, a które z jej zakresu wyłączyć. Przy czym, zakres ewentualnych wyłączeń ograniczony jest do głównej „substancji” przedsiębiorstwa. Zatem należy zauważyć, że z transakcji zbycia przedsiębiorstwa można wyłączyć jedynie te elementy, które nie stanowią jego istotnych elementów.

Aby stwierdzić, że w świetle przytoczonego przepisu art. 55¹ Kodeksu cywilnego doszło do zbycia przedsiębiorstwa, konieczne jest przeniesienie prawa własności podstawowych składników przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, tak aby Nabywca miał możliwość kontynuacji działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę. W przypadku wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci przedsiębiorstwa do Nabywcy, z wyłączeniem prawa własności Nieruchomości wraz z związanymi z nią prawami i obowiązkami, wnoszone składniki majątku Wnioskodawcy są ze sobą powiązane w taki sposób, że Nabywca może bez przeszkód w sposób niezakłócony prowadzić działalność gospodarczą dotychczas prowadzoną przez Wnioskodawcę. W związku z tym, zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotem w planowanej transakcji wniesienia wkładu niepieniężnego jest przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. Należy zaznaczyć, że Nabywca będzie korzystał z Nieruchomości na podstawie umowy najmu/dzierżawy zawartej z Wnioskodawcą, w związku z czym będzie miał on zapewniony do niej dostęp. Należy zwrócić uwagę, że dla prowadzenia działalności produkcji towarów nie jest konieczne posiadanie prawa własności Nieruchomości. Wystarczające dla takich celów jest zawarcie długoterminowej umowy najmu/dzierżawy Nieruchomości. W konsekwencji, Nabywca po otrzymaniu wkładu niepieniężnego w postaci przedsiębiorstwa Wnioskodawcy oraz posiadając tytuł prawny do korzystania z Nieruchomości na podstawie umowy najmu/dzierżawy będzie prowadził działalność gospodarczą w zakresie produkcji towarów w tym samym zakresie co Wnioskodawca w sposób niezakłócony.

Podstawowym wymogiem jest zatem to, aby zbywane składniki majątkowe stanowiły zespół elementów materialnych oraz niematerialnych, mogących samodzielnie wykonywać określone, przypisane do nich zadania gospodarcze. Przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej wydanej w dniu 12 lipca 2018 r., (sygn.: 0114-KDIP1-3.4012.266.2018.2.MK), wskazał, że - „składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. (...) Nie wszystkie jednak elementy tworzące przedsiębiorstwo są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa podlegają wyłączeniu z transakcji sprzedaży. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w  sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej”.

W opinii Wnioskodawcy, wyodrębniony w opisie stanu przyszłego [zdarzenia przyszłego] zespół składników materialnych oraz niematerialnych niewątpliwie stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 55¹ Kodeksu cywilnego, który jako ogół praw, obowiązków oraz rzeczy jest zdolny do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu poprzednika.

Podobne wnioski płyną z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”). Jako przykład Wnioskodawca pragnie przywołać wyrok z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie 0497/01, Zita Modes, w którym TSUE zaznaczył, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz - w zależności od konkretnego przypadku - składnikami niematerialnymi, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Warunkiem uznania, iż do takiego zbycia doszło jest kontynuowanie działalności gospodarczej za pomocą tych składników przez nabywcę, a nie natychmiastowa jej likwidacja przez tego nabywcę.

Z uzasadnienia do niniejszego wyroku można wysnuć wnioski, że to nie zakres składników majątkowych będących przedmiotem wkładu niepieniężnego do Nabywcy decyduje o tym, czy mamy do czynienia z transakcją zbycia przedsiębiorstwa, lecz zamiar Nabywcy, który wyraża wolę, aby w sposób trwały kontynuować działalność gospodarczą przy wykorzystaniu nabytych składników majątkowych.

Wyłączenie prawa własności Nieruchomości ze składników majątku będących przedmiotem wkładu niepieniężnego (aportu) wnoszonego do Nabywcy wraz z zawarciem umowy przedwstępnej najmu/dzierżawy Nieruchomości, w żaden sposób nie wpłynie na zdolność Nabywcy do prowadzenia działalności gospodarczej. Wniesiony zespół składników majątku pozwoli Nabywcy na kontynuowanie działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę w takim samym zakresie, jak Wnioskodawca wykorzystując do jej celów wynajętą/wydzierżawioną Nieruchomość. Zawarta umowa przedwstępna dzierżawy/najmu Nieruchomości daje gwarancje Nabywcy, iż będzie on w stanie kontynuować działalność operacyjną prowadzoną przez Wnioskodawcę przy pomocy aktywów wniesionych w drodze wkładu niepieniężnego przez Wnioskodawcę.

Późniejsze ewentualne przeniesienie pracowników Nabywcy do innego podmiotu i zawarcie z tym podmiotem umowy o udostępnienie personelu/świadczenie usług nie będzie powodowało, iż wnoszony jako wkład niepieniężny zespół składników majątkowych nie będzie mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo. Czynności następcze dokonywane przez Nabywcę mające na celu optymalne z finansowego oraz organizacyjnego punktu widzenia ukształtowanie struktury prowadzonej działalności nie będą miały wpływu na kwalifikację przedmiotu wkładu niepieniężnego jako przedsiębiorstwo.

Podobne stanowisko zostało również wyrażone w interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego. Jako przykład należy wskazać:

1)Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w Warszawie z dnia 8 września 2014 r., sygn.: IPPP3/443-556/14-2/IG,

2)Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w Łodzi z dnia 22 stycznia 2014 r., sygn.: IPTPP4/443-766/13-4/BM,

3)Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 października 2017 r., sygn.: 0111-KDIB3-2.4012.363.2017.ŁASZ.

Biorąc pod uwagę przytoczoną powyżej argumentację, zdaniem Wnioskodawcy zespół składników majątku (aktywa oraz zobowiązania, z wyłączeniem prawa własności Nieruchomości oraz związanych z nią praw i obowiązków) będący przedmiotem wkładu niepieniężnego do Nabywcy stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 4a pkt 3 ustawy CIT, ponieważ:

1)stanowi zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej, który jest kompletny funkcjonalnie i organizacyjnie,

2)Nieruchomość zostanie udostępniona Nabywcy na podstawie umowy najmu/dzierżawy,

3)wniesiony w drodze wkładu niepieniężnego (aportu) zespół składników materialnych oraz niematerialnych umożliwia Nabywcy tych składników kontynuowanie prowadzonej działalności gospodarczej w takim samym zakresie co Wnioskodawca.

Należy zauważyć, że opisany w zdarzeniu przyszłym zespół składników majątku, po wyłączeniu prawa własności Nieruchomości, w dalszym ciągu stwarza Nabywcy składników majątkowych potencjalną zdolność do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu. Tym samym wyodrębniony zespół składników materialnych oraz niematerialnych tworzy przedsiębiorstwo, a nie zbiór pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest bycie własnością jednego podmiotu gospodarczego.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług (Oznaczone we wniosku jako Ad. 4):

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:

1)odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,

2)eksport towarów,

3)import towarów,

4)wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,

5)wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie natomiast do treści przepisu art. 6 pkt 1 ustawy VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponieważ przepisy ustawy o podatku VAT nie wprowadzają legalnej definicji pojęcia przedsiębiorstwo. Na potrzeby zdekodowania normy prawnej wynikającej z treści przepisu art. 6 pkt 1 ustawy VAT należy się posłużyć pojęciem przedsiębiorstwa sformułowanym w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Takie stanowisko prezentują również organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego. Jako przykład można wskazać:

1)Interpretacja indywidualna z dnia 30 stycznia 2009 r., Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, o sygn.: ILPP2/443-1023/08-2/AD,

2)Interpretacja indywidualna z dnia 12 lipca 2018 r., Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o sygn.: 0114-KDIP1-3.4012.266.2018.2.MK,

3)Interpretacja indywidualna z dnia 9 sierpnia 2023 r., Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, o sygn.: 0114-KDIP1-1.4012.300.2023.2.AWY.

W świetle argumentacji przedstawionej w części wspólnej uzasadnienia stanowiska przedstawionego we Wniosku, zdaniem Wnioskodawcy, przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników majątku, z wyłączeniem prawa własności Nieruchomości wraz z prawami i obowiązkami z nią związanymi, który będzie wniesiony w formie wkładu niepieniężnego do Nabywcy spełnia wymogi do uznania ich za przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów ustawy VAT.

W konsekwencji, przedmiotowa transakcja wniesienia przez Wnioskodawcę wkładu niepieniężnego w postaci przedsiębiorstwa stanowi czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie przepisu art. 6 pkt 1 ustawy VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:

- nieprawidłowe w zakresie uznania, że wyodrębniony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych oraz niematerialnych stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 55¹ Kodeksu cywilnego,

- prawidłowe w zakresie uznania, że transakcja będzie stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570; ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. Dlatego też dla potrzeb tych przepisów należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ), zgodnie z którym:

Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.

Zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” - wyrok NSA z 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).

Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy uwzględnić ponadto należy następujące okoliczności:

-zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

-faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji.

Natomiast w myśl art. 2 pkt 27e ustawy:

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest więc to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia z zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1.istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;

2.zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;

3.składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;

4.zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik zobowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Podkreślić w tym miejscu należy, że nie wszystkie jednak elementy tworzące pojęcie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części są na tyle istotne, aby bez ich zbycia nie można było mówić o zbyciu przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.

Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze sprzedażą przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem sprzedaży, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.

W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że – w świetle tej normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady – nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Lüdenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak już powyżej wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników. Przy tym punktem odniesienia jest tutaj rola jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim, w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że prowadzą Państwo działalność produkcyjną, w głównej mierze specjalizują się Państwo w produkcji (…).

Przedmiotem Państwa pozostałej działalności są:

1)działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju, w szczególności części do (...),

2)pozostała sprzedaż hurtowa wyspecjalizowana,

3)produkcja pozostałych gotowych wyrobów (...),

4)instalowanie maszyn (...), sprzętu i wyposażenia,

5)działalność agentów zajmujących się sprzedażą towarów różnego rodzaju.

Posiadają Państwo prawo własności nieruchomości, które obejmuje grunt oraz posadowione na nim: halę produkcyjną oraz budynek administracyjno-biurowy („Nieruchomość”).

Planują Państwo założenie nowej spółki kapitałowej w formie sp. z.o.o. („Nabywca”), do której zamierzają Państwo wnieść wkład niepieniężny (aport) w postaci przedsiębiorstwa, z wyłączeniem prawa własności Nieruchomości, które nadal pozostanie składnikiem Państwa majątku. Wyłączone prawo własności Nieruchomości jest aktualnie wykorzystywane na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

Przedmiotem planowanego wkładu niepieniężnego (aportu) mają być następujące składniki majątkowe:

1) nazwa (firma) przedsiębiorstwa,

2) prawa własności ruchomości związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym środki trwałe związane z prowadzoną działalnością, takie jak: wyposażenie, pojazdy mechaniczne, środki transportu, maszyny oraz sprzęt wykorzystywany w działalności gospodarczej przedsiębiorstwa,

3) należności z tytułu dostaw i usług wykonanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę przypadające od kontrahentów oraz zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług od dostawców dotyczących prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę do dnia aportu przedsiębiorstwa,

4) wierzytelności związane z działalnością gospodarczą przedsiębiorstwa,

5) środki pieniężne związane z przedsiębiorstwem,

6) prawa i obowiązki, wynikające z umów z kontrahentami oraz dostawcami wynikające z umów handlowych zawartych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę, w tym roszczenia wobec dostawców z tytułu rękojmi i gwarancji oraz z tytułu innych zdarzeń, a także prawo do zwrotu towarów,

7) prawa i obowiązki wobec pracowników zatrudnionych w działalności przedsiębiorstwa,

8) prawa i obowiązki wynikające z umów zlecenia zawartych w ramach działalności przedsiębiorstwa,

9) prawa i obowiązki wynikające z umów zawartych w ramach działalności przedsiębiorstwa, w tym umów dotyczących dostawy mediów do Nieruchomości (energia woda, gaz)

10)dobra niematerialne obejmujące wiedzę i doświadczenie związane z działalnością przedsiębiorstwa, w tym w szczególności know-how, renoma, goodwill, oraz tajemnice związane z działalnością przedsiębiorstwa,

11)księgi i inne dokumenty związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa,

12)decyzje i postanowienia administracyjne, pozwolenia, zezwolenia, koncesje oraz wszelkie inne indywidualne akty administracyjne związane z prowadzonym przedsiębiorstwem,

13)majątkowe prawa autorskie, licencje, domeny internetowe, oznaczenia wykorzystywane w przedsiębiorstwie dla celów prowadzenia działalności gospodarczej,

14)materiały, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe.

Nieruchomość, która pozostanie Państwa własnością, zostanie oddana do użytkowania Nabywcy na podstawie umowy najmu lub umowy dzierżawy. Nabywca będzie miał zapewnioną możliwość korzystania z Nieruchomości w celu kontynowania działalności gospodarczej w tym samym zakresie co Państwo. Po wniesieniu wkładu niepieniężnego (aportu) w postaci przedsiębiorstwa nadal będą Państwo wynajmować Nieruchomość, pozostając jednocześnie czynnym podatnikiem VAT.

Podsumowując, ze składników majątku stanowiących przedmiot planowanego wkładu niepieniężnego do Nabywcy zostanie wyłączone prawo własności Nieruchomości oraz (2) zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości, użytkowania wieczystego oraz innych opłat okresowych związanych z Nieruchomością, a także (3) dokumentacja związana z Nieruchomością oraz potencjalnie niektóre zobowiązania, w przypadku barku zgody wierzyciela na zamianę zobowiązanego (Wnioskodawcy). Dodatkowo nie można wykluczyć, że powstanie konieczność pozostawienia po Państwa stronie innych aktywów, które nie warunkują jednakże możliwości prowadzenia działalności przedsiębiorstwa (np. część środków pieniężnych, wierzytelności).

Przy pomocy nabytych składników majątkowych ich Nabywca będzie mógł prowadzić działalność gospodarczą w takim samym zakresie i charakterze co Państwo już od dnia transakcji, tj. od dnia przejścia własności składników majątku będących przedmiotem wkładu niepieniężnego.

Dodatkowo, jak Państwo wyjaśnili, faktyczną działalność będą Państwo prowadzili wyłącznie w zakresie wynajmu nieruchomości, która zostanie wyłączona z przedmiotu wkładu niepieniężnego do Nabywcy. Nabywca zaś będzie kontynuował główny zakres przedmiotu działalności prowadzonej przez Państwa obecnie, czyli działalność produkcyjną oraz pozostały zakres działalności wskazany w pkt od 1 do 5 w opisie zdarzenia przyszłego.

Dodatkowo, jak Państwo wskazali, w dniu transakcji składniki majątku będące przedmiotem wkładu niepieniężnego do Nabywcy będą wyłącznie wymienione w załączniku do umowy przenoszącej własność składników majątku. Będące przedmiotem aportu składniki majątkowe mają i będą mieć w dniu transakcji swoje miejsce w strukturze organizacyjnej Spółki (Wnioskodawcy) poprzez ich przyporządkowanie do działalności produkcyjnej. Nie będzie dokonywane osobne, formalne wyodrębnienie tych składników majątkowych na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

Będące przedmiotem aportu składniki majątkowe mają i będą mieć w dniu transakcji swoje miejsce w strukturze finansowej Spółki (Wnioskodawcy) poprzez ich przyporządkowanie w ewidencji finansowo-księgowej do działalności produkcyjnej (na bazie tej ewidencji jest możliwe przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działalności przedsiębiorstwa).

Będące przedmiotem aportu składniki majątkowe w dniu transakcji będą stanowić funkcjonalnie całość, która może być wykorzystana do prowadzenia działalności operacyjnej.

Przy tak przedstawionym opisie zdarzenia przyszłego Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia czy wnoszony przez Państwa zespół składników majątku wskazanych w opisie zdarzenia przyszłego do Nabywcy stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów ustawy VAT i w związku z tym czy czynność ta będzie stanowić transakcję zbycia przedsiębiorstwa, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy VAT.

Co do zasady – zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa decyduje pełen zakres zbywanego majątku, praw i zobowiązań, wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.

W przedmiotowej sprawie wskazali Państwo, że planowana transakcja ma polegać na dokonaniu aportu elementów wymienionych w przepisie art. 55¹ ustawy Kodeks cywilny, które umożliwią Nabywcy niezależne działanie i prowadzenie działalności w zakresie produkcji towarów. Przy pomocy nabytych składników majątkowych, ich Nabywca będzie mógł prowadzić działalność gospodarczą w takim samym zakresie i charakterze co Państwo już od dnia transakcji. Jednakże, jak sami Państwo wskazali z przedmiotu transakcji wyłączone zostaną:

1.prawo własności Nieruchomości,

2.zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości, użytkowania wieczystego oraz innych opłat okresowych związanych z Nieruchomością,

3.dokumentacja związana z Nieruchomością oraz potencjalnie niektóre zobowiązania, w przypadku barku zgody wierzyciela na zamianę zobowiązanego,

4.ewentualnie inne aktywa (np. część środków pieniężnych, wierzytelności).

Jak wynika z powyższego, u Państwa, czyli Zbywcy pozostanie istotna część przedsiębiorstwa, nie można zatem przyjąć, że na Nabywcę przejdzie całe przedsiębiorstwo, gdyż jak sami Państwo niejednokrotnie wskazali z transakcji zostaną wyłączone powyższe elementy, które również na to przedsiębiorstwo się składają. Ponadto, jak zostało wskazane - Państwa Spółka nadal będzie prowadziła działalność, bez znaczenia pozostaje tutaj fakt, że działalność ta będzie prowadzona przez Państwa w innym zakresie, niż miałaby to robić nowoutworzona Spółka po transakcji. Składniki, które w ramach transakcji przejdą na Nabywcę, przeznaczone będą do realizacji określonych zadań gospodarczych z zakresu działalności pozostałej i produkcyjnej, jednak Państwo nadal będą kontynuować działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości – zatem nadal będą prowadzić Państwo istniejące przedsiębiorstwo, a w ramach transakcji przekazana zostanie jedynie jego część, co wymaga oceny, czy część ta, będzie stanowiła zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Jak już wyjaśniono zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie, w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

W związku z planowaną na rzecz Nabywcy transakcją składników majątkowych nastąpi wyodrębnienie tych składników na płaszczyźnie organizacyjnej. Wskazali Państwo, że będące przedmiotem aportu składniki majątkowe mają i będą mieć w dniu transakcji swoje miejsce w strukturze organizacyjnej Spółki (Wnioskodawcy) poprzez ich przyporządkowanie do działalności produkcyjnej.

Ponadto jak zostało przez Państwa wskazane, Nabywca po przejęciu składników majątkowych będzie mógł prowadzić działalność w takim samym zakresie i charakterze co Wnioskodawca, co pokrywa się z Państwa stwierdzeniem, w którym uznają Państwo, że będące przedmiotem aportu składniki majątkowe w dniu transakcji będą stanowić funkcjonalnie całość. Należy zatem uznać, że działalność produkcyjna oraz działalność pozostała (wskazana w pkt 1-5) będzie funkcjonalnie odrębna, po dokonaniu zamierzonej transakcji, od działalności prowadzonej dalej w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, tj. w ramach działalności w zakresie wynajmu nieruchomości.

Dodatkowo będące przedmiotem aportu składniki majątkowe mają i będą mieć w dniu transakcji swoje miejsce w strukturze finansowej Spółki poprzez ich przyporządkowanie w ewidencji finansowo-księgowej do działalności produkcyjnej. Jak Państwo wskazali na bazie tej ewidencji jest możliwe przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działalności przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane regulacje prawne należy stwierdzić, że skoro – jak wynika z okoliczności sprawy – zespół składników majątkowych mający być przedmiotem planowanej transakcji na rzecz nowoutworzonej spółki stanowił będzie zespół składników materialnych i niematerialnych wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, przeznaczony do prowadzenia odrębnej i samodzielnej działalności gospodarczej, a Nabywca (Spółka) będzie kontynuować działalność Wnioskodawcy w tym zakresie po otrzymaniu zespołu składników materialnych i niematerialnych, to ww. przedmiot transakcji będzie spełniał definicję zorganizowanej części przedsiębiorstwa, stosownie do treści art. 2 pkt 27e ustawy.

Reasumując należy stwierdzić, że przedmiotowa transakcja – jak to zostało przedstawione przez Wnioskodawcę w opisie zdarzenia przyszłego – składników majątkowych związana z działalnością produkcyjną oraz działalnością pozostałą (wskazaną w pkt 1-5), będzie stanowiła zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy, a tym samym czynność taka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji powyższych rozważań nie jest trafne stwierdzenie Wnioskodawcy, że przedstawiony we wniosku zespół składników majątkowych mających być przedmiotem transakcji będzie stanowił zbycie przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów ustawy VAT.

Podsumowując, Państwa stanowisko należało uznać za:

- nieprawidłowe w zakresie uznania, że wyodrębniony w opisie zdarzenia przyszłego zespół składników materialnych oraz niematerialnych stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 55¹ Kodeksu cywilnego,

- prawidłowe w zakresie uznania, że transakcja będzie stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ponadto wskazać należy, że niniejsza interpretacja dotyczy podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Ze względu na autonomiczność prawa podatkowego i odrębność uregulowań prawnych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od czynności cywilnoprawnych i podatku od towarów i usług rozstrzygnięcie przyjęte w niniejszej interpretacji dotyczące uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot transakcji za zorganizowaną część przedsiębiorstwa pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie przyjęte w tym zakresie na gruncie przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób prawnych i przepisów dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych.

Odnosząc się do faktu, że na poparcie własnej argumentacji Wnioskodawca powołał się na funkcjonujące w obrocie prawnym interpretacje indywidualne, Organ pragnie zauważyć, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i odnoszą się wyłącznie do okoliczności przedstawionych w inicjujących tę sprawę wnioskach. Podkreślenia w tym miejscu bowiem wymaga, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podmiotów w wyniku rozstrzygnięć, dotyczących konkretnych stanów faktycznych/zdarzeń przyszłych. Interpretacje indywidualne nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego, co oznacza, że należy je traktować indywidualnie (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 27 marca 2015 r., sygn. akt III SA/Łd 109/15).

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383; ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Pańswto prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...) ul. (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ; ze zm. dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.