Interpretacja indywidualna z dnia 7 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.126.2023.3.MD

Skutki podatkowe przelewu środków z konta matki na swoje konto celem wykonania darowizn dla siebie i wnuków. Darowizna z pośrednictwem.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 czerwca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 1 czerwca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia darowizny od matki oraz pośrednictwa w darowiźnie między babcią a wnukami. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 27 sierpnia 2023 r. (data wpływu 1 września 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

(...) (Pani matka) i Pani zawarły (…) r. umowę darowizny środków pieniężnych, na podstawie której matka darowała Pani kwotę (...) zł (słownie (…)). Kwota ta została przekazana (…) r. z rachunku bankowego (...) nr (…) na Pani rachunek bankowy nr (…).

W tym miejscu należy wyjaśnić, że strony zawarły w tym samym dniu dwie umowy darowizny, ale dotyczyły one tej samej kwoty pieniężnej w wysokości (...) zł. Jedna umowa została spisana ręcznie, a kolejna została wydrukowana z Internetu. Obie jednak dotyczyły tych samych środków pieniężnych. Zamiarem Pani matki było przekazanie Pani jedynie kwoty (...) zł. Zarówno obie umowy darowizny, jak również potwierdzenie przelewu darowizny zostało przedłożone do zgłoszenia SD-Z2.

Dodatkowo (...) r. Pani mama, (...), zawarła dwie inne umowy darowizny z jej wnukami (Pani dziećmi), a to: (...) i (...). Ze względu na fakt, iż Pani mama jest osobą starszą i samodzielnie nie przelewa środków ze swojego rachunku bankowego, poleciła Pani, aby Pani wykonała ww. umowy darowizny, w ten sposób, żeby najpierw przelała je Pani na swój rachunek bankowy, a następnie przekazała je swoim dzieciom (wnukom darczyńcy). Transakcje zostały odpowiednio wykonane dla (...) (...) r. a dla (...) (...) r. W tych samych dniach dokonała Pani również odpowiednich przelewów na ich rachunki bankowe, z tym zastrzeżeniem, że dla (...) transakcja została wykonana w dwóch przelewach (...) zł i (...) zł (obie wykonane w tym samym dniu), a dla (...) (...) transakcja została wykonana (...) r. Jednocześnie opisała Pani tytuł przelewu jako „spadek”, zamiast „darowizna”, bowiem środki na poczet wykonania wyżej wymienionych umów pochodziły ze spadku, który otrzymała Pani mama, (...), po zmarłym bracie (…).

W terminie 6 miesięcy od wykonania umowy darowizny i otrzymania pieniędzy na swoje konto, (…) r. złożyła Pani deklarację podatkową SD-Z2 we właściwym urzędzie skarbowym w (…), wraz z załącznikami – umowami darowizny oraz potwierdzeniem otrzymania środków pieniężnych w wysokości (...) zł z rachunku Pani matki, (…). Nie zgłaszała Pani pozostałych środków pieniężnych otrzymanych na swoje konto, w wysokości (...) zł, jako że środki te były przekazywane w ramach wykonania umowy darowizny zawartej pomiędzy Pani matką a jej wnukami. Tym samym była Pani jedynie „pośrednikiem” w dokonywaniu ww. transakcji.

W uzupełnieniu wniosku wyjaśniła Pani, co następuje.

Kwota, jaką otrzymała Pani od mamy na podstawie umowy darowizny, to kwota (...) zł (słownie: (…)). Jest to kwota, która faktycznie weszła do Pani majątku w wyniku zawarcia umowy z Pani mamą, (...).

Nie otrzymała Pani od mamy (...) darowizny w wysokości (...) zł, z poleceniem przekazania (...) zł na darowizny po (...) zł dla Pani dzieci (...) i (...).

Wskazuje Pani, że otrzymała i nabyła jedynie kwotę (...) zł tytułem darowizny, na podstawie umowy, jaką zawarła z (...). W tym miejscu jeszcze raz wyjaśnia Pani, iż omyłkowo pomiędzy Panią a (...) zostały zawarte dwie umowy (jedna spisana ręcznie, a druga wydrukowana z Internetu), jednakże dotyczyły one tych samych środków pieniężnych – kwoty (...) zł. Od początku bowiem zamiarem Pani matki, (...), było bowiem przekazanie Pani jedynie kwoty (...) zł, wobec czego taką umowę strony zawarły. Pozostała kwota (...) zł pochodząca od (...) nie została przekazana Pani tytułem darowizny, ale kwota ta stanowiła wykonanie darowizny zawartej uprzednio pomiędzy (...), a Pani dziećmi (...) i (...). Przekazanie tej kwoty na Pani rachunek bankowy było bowiem tylko czynnością techniczną w celu wykonania umów darowizn zawartych pomiędzy (...) a jej wnukami (...) i (...).

Nie otrzymała Pani środków w wysokości (...) zł dla siebie na podstawie żadnej umowy (środki te nie weszły do Pani majątku). Pośredniczyła Pani jedynie poprzez swój rachunek bankowy w przekazaniu tychże środków na rzecz swoich dzieci (...) i (...). Kwota, jaką Pani przekazała, stanowiła wykonanie umów darowizn zawartych uprzednio pomiędzy Pani matką, (...), a jej wnukami (...) i (...) (...). Przekazanie ww. kwoty było więc tylko czynnością techniczną.

Przekazanie środków w wysokości (...) zł przez Panią na rzecz Pani dzieci (...) i (...), stanowiło tylko czynność techniczną w dokonaniu transakcji ich przekazania tytułem darowizn zawartych uprzednio pomiędzy Pani matką (...) a jej wnukami (...) i (...). Na żadnym etapie nie nabyła Pani tychże środków (...) zł), albowiem ich przekazanie na Pani konto nie nastąpiło w wyniku zawarcia umów pomiędzy Pani matką (...) a Panią, a było wynikiem jedynie pośredniczenia w dokonaniu transakcji przekazania tychże środków na rzecz (...) i (...) wskutek uprzednio zawartych umów darowizn pomiędzy Pani matką (...), a jej wnukami (...) i (...).

Wskazuje Pani, że taki sposób przekazania wynikał z Pani własnej interpretacji. Zamiarem Pani matki (...) było darowanie Pani i każdemu z Pani dzieci kwoty po (...) zł dla każdego. W tym celu każdy z nich zawarł z (...) odrębne umowy darowizny. Jako że sama (...) ze względu na swój wiek nie mogła wykonać przelewów, poprosiła Panią, aby zrobiła to w jej imieniu i przekazała każdemu z nich rzeczone kwoty, które miały na celu wykonanie uprzednio zawartych umów pomiędzy (...) a Panią na kwotę (...) zł, (...) a (...) na kwotę (...) zł i (...) a (...) na kwotę (...) zł. Przelała więc Pani całą kwotę (...) zł na swoje konto, a następnie kwotę (...) zł przelała odpowiednio po (...) zł na konta swoich dzieci, jako wykonanie umów darowizn zawartych uprzednio przez Pani matkę (...) z jej wnukami (...) i (...). Była Pani przekonana, że postąpiła prawidłowo. Dopiero po złożeniu druków SD-Z2 uzyskała Pani informację, że kwoty te winny być przelane z rachunku bankowego Pani mamy, (...), bezpośrednio na rachunek Pani dzieci. Zatem sposób pośredniczenia w przekazaniu tychże środków tytułem darowizny na rzecz (...) i (...) przez Pani rachunek bankowy nie miał żadnego celu ani nie towarzyszył mu żaden zamiar, a jedynie wynikał z Pani przekonania, że powinna to Pani zrobić właśnie w taki sposób. Powyższe wynikało również wskutek braku posiadania przez Panią stosownych informacji w jaki sposób należy to zrobić. Zatem brak przekazania przelewu bezpośrednio z konta mamy (...) na konto (...) i (...) wynikał z Pani niewiedzy i na temat doniosłości konsekwencji prawnopodatkowych, w przypadku nieprawidłowości w przekazaniu środków pieniężnych pochodzących od Pani mamy na rzecz jej wnuków przez inny rachunek bankowy (przez pośrednika), aniżeli bezpośrednio z rachunku bankowego Pani mamy na rzecz Pani dzieci.

Z tych samych względów nie opisała Pani przelewów jako „darowizna”, a „spadek”, jako że środki pieniężne na cel umów darowizn zawartych pomiędzy ww. podmiotami pochodziły ze spadku, jaki Pani matka (...) otrzymała po zmarłym bracie (…). W związku z powyższym, w celu wykazania skąd pochodzą kwoty na poczet wykonania zawartych uprzednio umów darowizn, opisała je Pani właśnie w taki sposób.

Pytania (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.Czy w opisanym stanie faktycznym zgłaszając deklarację SD-Z2 prawidłowo zgłosiła Pani kwotę (...) zł wynikającą z zawartej umowy darowizny ze swoją matką (...) i zachowała Pani prawo do zwolnienia w podatku od spadków i darowizn od otrzymanej darowizny?

2.Czy w opisanym stanie faktycznym podlega Pani opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn co do kwoty (...) zł?

3.Czy fakt, iż przy przekazywaniu kwoty (...) zł między Pani matką a Pani dziećmi, występuje Pani w charakterze pośrednika, skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn między Panią a Pani matką (...)?

4.Czy obowiązek podatkowy pomiędzy Darczyńcą – Pani matką a Obdarowanymi – Pani dziećmi powstaje niezależnie od tego, że środki finansowe należące do Darczyńcy zostały przekazane fizycznie przez Panią za pośrednictwem Pani rachunku bankowego?

5.Czy w przypadku uznania, że działanie w charakterze pośrednika w przekazaniu kwoty (...) zł pomiędzy Pani matką a Pani dziećmi, skutkuje po Pani stronie powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn między Panią a Pani matką (...), to czy składając obecnie korektę deklaracji SD-Z2 i ujmując w niej pozostałą kwotę (...) zł, zostanie Pani objęta zwolnieniem od podatku od spadków i darowizn przewidzianym w art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w sytuacji gdy złożyła Pani pierwotną deklarację w terminie, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy?

Jeżeli nie, to czy ewentualnie w tej sytuacji może Pani złożyć nowe zgłoszenie na druku SD-Z2, jako że była przekonana, iż środki w wysokości (...) zł weszły do majątku Pani dzieci (...) i (...)  i dowiedziała się Pani o tym już po upływie terminu 6 miesięcy liczonego od dnia powstania obowiązku podatkowego, a więc od dnia wydania interpretacji w przedmiotowej sprawie, a w związku z tym czy będzie Pani miała prawo do zwolnienia w oparciu o przepisy art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Pani stanowisko w sprawie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pani zdaniem, w opisanym stanie faktycznym postąpiła Pani prawidłowo, zgłaszając deklarację SD-Z2 jedynie co do kwoty (...) zł wynikającej z zawartej umowy darowizny z Pani matką (...).

Pani zdaniem, nie podlega Pani opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn co do kwoty (...) zł, bowiem nie otrzymała Pani od swojej matki (...) tej kwoty, a zatem nie wystąpiło u Pani żadne nieodpłatne przysporzenie. Była Pani jedynie pośrednikiem w przekazywaniu Pani dzieciom środków pieniężnych należących do Pani matki. Środki pieniężne w kwocie (...) zł zostały „technicznie” przekazane przez Pani rachunek bankowy w wyniku uprzednio zawartych umów darowizn pomiędzy (...) a (...) i (...), tym samym, w Pani opinii, obdarowanymi co do kwoty (...) zł pozostają Pani dzieci (...) i (...), którzy otrzymali odpowiednio po (...) zł każde z nich i to po ich stronie występuje obowiązek podatkowy, co do ww. kwoty.

Wskazuje Pani, iż zgodnie z art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny, poprzez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy więc do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny (essentialia negotii umowy darowizny) jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Stosownie zaś do art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego, jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny.

Artykuł 5 tej ustawy stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Przy czym, przy nabyciu w drodze darowizny, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia (art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1)9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2)7.276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3)4.902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Stosownie do treści art. 9 ust. 2 cyt. ustawy, jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe – art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Stosownie do art. 14 ust. 3 tejże ustawy do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów,

2)do grypy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych,

3)do grupy III – innych nabywców.

Natomiast, zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalania się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5,7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4 oraz

2)w przypadku, gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzający rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 — udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo- kredytowej lub przekazem pocztowym.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1)wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Wyżej wymienione zwolnienia stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 ww. ustawy).

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych.

Odnosząc stan faktyczny do powyższych przepisów uważa Pani, iż zarówno w świetle przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, jak i przepisów Kodeksu cywilnego, otrzymała Pani od swojej matki (...) darowiznę środków pieniężnych jedynie w wysokości (...) zł. Przyrzeczone świadczenie zostało spełnione na Pani rzecz w wyniku uprzednio zawartej umowy z Pani matką (...), a które opiewało na kwotę (...) zł i w związku z tym, co do tej wysokości nabyła Pani środki pochodzące od Pani matki, gdyż weszły one do Pani majątku. W związku z powyższym, w momencie wykonania umowy darowizny (zaksięgowanie środków na Pani rachunku bankowym), zaistniał u Pani obowiązek opodatkowania nabytych środków pieniężnych w kwocie (...) zł, a więc prawidłowo zgłosiła Pani do podatku kwotę (...) zł wynikającą z otrzymanej darowizny na druku SD-Z2 do Urzędu Skarbowego w (…). Dodać przy tym należy, że Pani zdaniem fakt zawarcia dwóch umów darowizny nie ma znaczenia, bowiem dotyczyły one tej samej kwoty pieniężnej w wysokości (...) zł, co potwierdza przelew bankowy wykonany z rachunku bankowego Pani matki (...) na Pani rachunek bankowy (...) r. Tym samym Pani działanie, Pani zdaniem było prawidłowe, a jako że darowizna została zgłoszona w terminie ustawowym, wynikającym z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, ma Pani prawo do skorzystania ze zwolnienia od podatku od otrzymanej darowizny.

Jednocześnie, Pani zdaniem, w niniejszej sprawie dla skorzystania z przedmiotowego zwolnienia nie ma także znaczenia błędny tytuł przelewu wskazany przez Panią jako „spadek” zamiast „darowizna”, skoro posiada Pani umowę ze swoją mamą, na podstawie której darowizna została dokonana. Co więcej, w umowie tej wysokość darowizny odpowiada kwocie dokonanego przelewu z rachunku bankowego Pani matki na Pani rachunek bankowy. Zatem tytuł przelewu również winien pozostawać bez wpływu na zwolnienie Pani od podatku w oparciu o ww. przepis. Zresztą, środki te nie mogły być przekazane tytułem spadku, bowiem Pani matka pozostaje przy życiu, zaś prawo do spadku urealnia się z chwilą śmierci spadkodawcy, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca.

Nadto, wskazuje Pani, iż w zaistniałym stanie faktycznym nie zaistniał obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn, co do środków pieniężnych w wysokości (...) zł. Kwota ta, Pani zdaniem, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ nie otrzymała Pani ww. środków pieniężnych od swojej matki (...) na podstawie żadnej umowy, w tym także umowy darowizny. Środki te nigdy bowiem nie weszły do Pani majątku. Tym samym nie wystąpiło u Pani żadne nieodpłatne przysporzenie, co do tej kwoty. Była Pani jedynie pośrednikiem w przekazaniu Pani dzieciom (…) i (...) środków pieniężnych w wysokości (...) zł (po (...) zł dla każdego z dzieci) należących do Pani matki (...). Świadczenie zostało bowiem spełnione na rzecz Pani dzieci – (...) i (...) w wyniku uprzednio zawartych przez nich z Pani matką, (...), umów darowizny i to ostatecznie Pani dzieci były beneficjentem dokonanych darowizn, a więc to po ich stronie nastąpiło bezpłatne przysporzenie. Potwierdzają to potwierdzenia przelewów z (...) r. (dla (...) i (...) r. (dla (...). Środki pieniężne na ten cel zostały bowiem tylko fizycznie przekazane przez Pani rachunek bankowy i była to tylko czynność techniczna. Co więcej, kwoty te zostały przekazane na rzecz Pani dzieci niezwłocznie po ich wpłynięciu na Pani rachunek bankowy, tj. wyszły z Pani rachunku bankowego na rachunek Pani dzieci w tym samym dniu, w którym dokonała Pani ich wpłaty na swój rachunek bankowy z rachunku bankowego Pani matki. Wobec powyższego, Pani zdaniem, w tym stanie faktycznym nie zaistniał obowiązek podatkowy po Pani stronie, co do kwoty (...) zł, a wobec tego nie było potrzeby dokonania odpowiedniego zgłoszenia do Urzędu Skarbowego w (…). Stwierdzić zatem należy, że w tym przypadku – wobec braku przysporzenia środków na Pani rzecz – nie podlega Pani opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, zaś obowiązek ten powstaje po stronie Pani dzieci, jako obdarowanych na podstawie uprzednio zawartych umów z darczyńcą – Pani matką (...), niezależnie od tego, że fizycznie przekazała je Pani za pośrednictwem swojego rachunku bankowego.

Co więcej, z utrwalonego już orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego wynika, że wymóg zastosowania zwolnienia od podatku od spadków i darowizn ma na celu wykazanie rzeczywistego charakteru darowizny, o czym jednoznacznie powinien świadczyć faktycznie dokonany przelew (przekazanie) podarowanych środków pieniężnych; w tym sensie warunek ten ma więc znaczenie techniczne, dowodowe. Przyjmuje się zatem, że warunek ten może być uznany za spełniony także wtedy, gdy przelew podarowanych środków następuje na rachunek bankowy nabywcy (obdarowanego), jednakże przy udziale pośrednika w dokonaniu ww. transakcji.

Ponadto, w przypadku uznania, że ww. Pani stanowisko nie jest prawidłowe, uważa Pani, że skoro darowiznę zgłosiła w terminie, o którym mowa w art. 4 a ust. 1 ww. ustawy obecnie może dokonać korekty złożonej deklaracji, co do ww. kwoty tj. z kwoty (...) zł na (...) zł.

W myśl art. 81 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji (art. 81 § 2 Ordynacji podatkowej). Stosownie do art. 3 pkt 5 Ordynacji podatkowej, ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach – rozumie się przez to również zeznania, wykazy, zestawienia oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci.

Korekta deklaracji ma zatem na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy poprzednim jej sporządzeniu. Skorygowanie deklaracji polega więc na ponownym – poprawnym już – wypełnieniu formularza z zaznaczeniem, że w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej deklaracji. Skorygowane zeznanie (deklaracja, zgłoszenie) zastępuje zeznanie (deklarację, zgłoszenie) złożone uprzednio.

W niniejszej zaś sprawie pierwsze zgłoszenie SD-Z2 zostało złożone w terminie ustawowym, a następnie korekta deklaracji SD-Z2 zostanie złożona już po upływie 6 miesięcy, nie przekreśla to jednak, Pani zdaniem, skorzystania ze zwolnienia od podatku.

W niniejszym stanie faktycznym, Pani zdaniem, można zastosować również art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy od spadków i darowizn, który stanowi, iż zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku (lub wydania aktu poświadczenia dziedziczenia), z zastrzeżeniem ust. 2 i 4. Owo zastrzeżenie stanowi, że jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminu sześciomiesięcznego, zwolnienie stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu. Wobec powyższego, jeżeli w chwili obecnej na skutek niniejszej interpretacji rozstrzygnięte zostanie, że w niniejszym stanie faktycznym, winna Pani zostać objęta podatkiem od spadków i darowizn pomimo, iż pośredniczyła tylko w przekazaniu środków pieniężnych w wysokości (…) zł, to Pani zdaniem – jeżeli korekta deklaracji zostanie złożona w terminie 6 miesięcy co do tych środków pieniężnych – jako nowego składnika – będzie Pani miała prawo do zachowania zwolnienia podatkowego.

Ewentualnie w razie braku możliwości zgłoszenia korekty ww. deklaracji, Pani zdaniem, w oparciu o ww. przepis może Pani złożyć nowe zgłoszenie na druku SD-Z2. Wskazać bowiem należy, że jeżeli na skutek niniejszej interpretacji zostanie uznane, że koniecznym jest zgłoszenie do opodatkowania kwoty (...) zł, to z uwagi na fakt, że nie miała Pani o tym wiedzy, gdyż była przekonana, iż środki te weszły do majątku Pani dzieci (...) i (...) i dowiedziała się o tym już po upływie terminu 6 miesięcy liczonego od dnia powstania obowiązku podatkowego, to w takiej sytuacji termin 6 miesięcy co do owego nowego składnika majątku będzie obliczany od dnia, w którym dowiedziała się Pani o ich nabyciu co do wysokości, a tym samym będzie Pani miała prawo do skorzystania ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w rzeczonym wyżej przepisie.

Wobec powyższego, w Pani ocenie, Pani stanowisko wskazane powyżej jest prawidłowe.

Na potwierdzenie stanowiska przywołała Pani interpretację indywidualną.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Darowizna jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 tej ustawy:

Stosownie do art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jak stanowi art. 893 cyt. Kodeksu:

Z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że:

Art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 4 cyt. ustawy stanowi, że:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 tej ustawy:

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 omawianej ustawy:

Z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że:

Art. 14 ust. 1-3 tej ustawy stanowi, że:

Skalę podatkową określa art. 15 ustawy.

Niezależnie od powyższego, ustawodawca przewidział zwolnienie podmiotowe w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z ww. art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 cyt. ustawy:

W myśl art. 4a ust. 2 i 3 ww. ustawy:

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. poz. 2060).

Z wniosku wynika, że zawarła Pani umowę darowizny z Pani matką, opiewającą na kwotę (...) zł. Darowizna ta została udokumentowana dwoma egzemplarzami umowy – jeden sporządzony odręcznie, drugi wydrukowany z Internetu. Takie umowy zawarła z Pani matką (a ich babcią) także dwójka Pani dzieci – umowy te również obejmowały kwotę (...) zł. W celu wykonania darowizny, z uwagi na fakt, że Pani mama jest osobą starszą, poleciła Pani przekazanie darowizn. Dokonała tego Pani wykonując przelewy z konta Pani matki na swoje konto, z którego następnie wykonała Pani przelewy darowizn na konta Pani dzieci. Pośredniczyła Pani jedynie w przekazaniu darowizn między babcią a wnukami, nie otrzymała Pani do swojego majątku osobistego środków pieniężnych od Pani matki w kwocie, w której obejmowała ona darowizny dla Pani dzieci. Opatrzyła Pani przelewy także tytułem spadku, bowiem otrzymane darowizny pochodziły ze spadku, jaki Pani matka otrzymała po zmarłym bracie.

W tak przedstawionym stanie faktycznym, chciałaby Pani dowiedzieć się, czy musi Pani złożyć do Urzędu Skarbowego korektę deklaracji SD-Z2, którą składała Pani po wykonaniu umowy darowizny i czy w związku z tym będzie Pani podlegała opodatkowaniu.

Z wniosku i jego uzupełnienia wynika, że nie nabyła Pani środków od Pani matki w kwocie wyższej niż zgłoszone na druku SD-Z2 (...) zł. Pozostałe (...) zł, które wpłaciła Pani na swoje konto, były to środki na wykonanie darowizn dla Pani dzieci w imieniu Pani matki. Nie nabyła Pani tych środków na swoją rzecz i do swojego majątku. Pośrednictwo Pani (poprzez przelew tych środków przez Pani konto, dokonany w imieniu Pani matki dla Pani dzieci) stanowiło – według opisu zamiarów Pani i Pani matki, który Pani przedstawiła – jedynie czynność techniczną.

Skoro więc nie doszło między Panią a Pani matką do darowizny, ani do darowizny z poleceniem (co wynika z uzupełnienia wniosku) kwoty, którą przelała Pani na swoje konto jedynie w celu dalszego przekazania tej kwoty Pani dzieciom ((...) zł), to nie podlega Pani opodatkowaniu w tym zakresie. Skoro więc nie nabyła Pani tych środków pieniężnych, nie jest Pani także zobowiązana do składania korekty zgłoszenia SD-Z2, jak również do złożenia zeznania. Jako że nabyła Pani dla siebie w drodze darowizny jedynie kwotę (...) zł, dokonała Pani prawidłowego zgłoszenia darowizny i skorzystała Pani ze zwolnienia z opodatkowania z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Na możliwość skorzystania ze zwolnienia nie wpływa także błędny tytuł przelewu w sytuacji, w której jest Pani w stanie wykazać przepływ środków między stronami umów darowizny.

W takiej sytuacji Pani pośrednictwo w przekazaniu środków nie zmienia sytuacji między darczyńcą a obdarowanymi – każdy z obdarowanych (w tym także Pani) w swoim własnym zakresie – tj. w zakresie swojej własnej umowy darowizny i otrzymanych przez siebie środków podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z uwagi na fakt, że nie będzie Pani zobowiązana do złożenia korekty zgłoszenia ani do złożenia nowego zeznania, nie jest konieczna analiza Pani stanowiska na zadane pytanie nr 5, gdyż sytuacja w nim opisana nie będzie miała w Pani przypadku miejsca.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji będzie pokrywał się z opisem zdarzenia podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Jednocześnie informuję, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem – została wydana wyłącznie dla Pani i tylko Pani może czerpać z niej ochronę. Interpretacja ta nie dotyczy zatem Pani dzieci.

Jak wynika z art. 14k-14n Ordynacji podatkowej, normujących zakres ochrony prawnej przysługującej podmiotom, które uzyskały interpretacje indywidualne, funkcja gwarancyjna tych rozstrzygnięć realizuje się w przypadku zastosowania się przez zainteresowanego do wydanego na jego rzecz rozstrzygnięcia. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 14k § 1 ww. ustawy, zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Zastosowanie się do uzyskanej interpretacji jest jednak możliwe wyłącznie wówczas, gdy rzeczywiście zaistniały stan faktyczny jest tożsamy ze stanem faktycznym przedstawionym we wniosku o jej wydanie. Okoliczności takie, jak wskazanie elementów stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), które nie pojawiają się w rzeczywiście zaistniałym stanie faktycznym, mają zatem wpływ na kwestię możliwości skorzystania z ochrony prawnej przewidzianej przepisami Ordynacji podatkowej. Organ wydający interpretacje indywidualne nie jest bowiem uprawniony do prowadzenia postępowania dowodowego w celu ustalenia okoliczności faktycznych sprawy – dokonując rozstrzygnięcia opiera się wyłącznie na okolicznościach faktycznych przedstawionych przez wnioskodawcę. To organ podatkowy, tj. Naczelnik Urzędu Skarbowego działa w oparciu o dokumenty i przeprowadza odpowiednie postępowanie. Interpretacja indywidualna nie ma charakteru wiążącego dla organów podatkowych właściwych dla wnioskodawcy ze względu na sprawę będącą jej przedmiotem. Organy podatkowe mogą nie uwzględniać interpretacji indywidualnej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Jeżeli jednak wnioskodawca zastosował się do uzyskanego rozstrzygnięcia, to w myśl art. 14k § 1 Ordynacji podatkowej, nie może mu to szkodzić.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacji podatkowej. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.