Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 4 sierpnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.240.2023.2.BS

Sposób rozliczenia podatku naliczonego w związku z budową nowego domu parafialnego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 kwietnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 25 kwietnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy sposobu rozliczenia podatku naliczonego w związku z inwestycją dotyczącą budowy domu parafialnego. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 lipca 2023 r. (wpływ 31 lipca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Parafia Rzymskokatolicka (…) („Parafia”, „Wnioskodawca”), jest terytorialną jednostką kościoła katolickiego. Parafia, na mocy art. 32 i 20 Konstytucji RP, art. 4 ust. 2 Konkordatu oraz art. 55 ust. 3 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w RP, posiada osobowość prawną i może występować jako podmiot prawa. Parafię w stosunkach majątkowych reprezentuje proboszcz.

Aktualnie, poza wypełnianiem zadań ze sfery religijnej, Parafia prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu powierzchni (gruntu, lokali) na terenie nieruchomości posiadanych przez Parafię, w tym: wynajem powierzchni na terenie należącym do Parafii pod miejsca parkingowe oraz na rzecz podmiotu zarządzającego powierzchnią parkingową, a także wynajem lokali dla potrzeb m.in.: stowarzyszenia, domu pogrzebowego, kancelarii prawnej, kancelarii adwokackiej, biura rachunkowego, centrum terapii, podmiotu z branży IT.

Parafia jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT. Parafia dokonuje rozliczeń podatkowych za kolejne miesiące kalendarzowe.

Opis Projektu oraz inwestycji:

Parafia zaangażowała się w inwestycję polegającą na wybudowaniu budynku z przeznaczeniem na działalność Parafii i jej domu parafialnego (dalej: „Nowy Dom Parafialny”; „Projekt”). Budynek Nowego Domu Parafialnego zostanie usytuowany na terenie działki nr 1, która wraz z ogrodzeniem, Kościołem i wszystkimi elementami istniejącego zagospodarowania, podlega ochronie konserwatorskiej, a także obok budynku obecnie istniejącego domu parafialnego, wpisanego do rejestru zabytków.

W związku z brakiem doświadczenia w samodzielnym prowadzeniu podobnych projektów, Parafia zdecydowała się na powierzenie wszelkich prac i czynności związanych z planowaną inwestycją odrębnemu podmiotowi, działającemu jako inwestor zastępczy. W czerwcu 2022 r. Parafia podpisała stosowną umowę zastępstwa inwestycyjnego („Umowa Zastępstwa Inwestycyjnego”) z wybranym podmiotem - spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Polsce - która zgodziła się działać jako inwestor zastępczy w zakresie Projektu, w tym, doprowadzić do wybudowania budynku Nowego Domu Parafialnego oraz uzyskania pozwolenia na jego użytkowanie („Inwestor Zastępczy”).

Na podstawie Umowy Zastępstwa Inwestycyjnego, Parafia powierzyła i zleciła Inwestorowi Zastępczemu kompleksowe przygotowanie, zaprojektowanie, realizację (wybudowanie) i uruchomienie Nowego Domu Parafialnego, zarówno w sferze faktycznej, organizacyjnej i projektowej, jak również prywatno-prawnej i administracyjno-prawnej. Strony podkreśliły, że ich intencją jest, aby Parafia oraz jej przedstawiciele byli w jak najmniej uciążliwy sposób zaangażowani w realizację Nowego Domu Parafialnego, zaś główny ciężar organizacyjny, wykonawczy i prawny związany z Projektem winien spoczywać na Inwestorze Zastępczym. Do obowiązków Inwestora Zastępczego należeć będzie w szczególności:

  • wybór oraz wynegocjowanie i zawarcie umowy z pracownią architektoniczną, której powierzona zostanie m.in. kompleksowa realizacja projektu koncepcyjnego, projektu budowlanego oraz projektu wykonawczego, a także nadzoru autorskiego;
  • wybór oraz wynegocjowanie i zawarcie umowy z podmiotem, który odpowiedzialny będzie za techniczne, budowlane i finansowe zarządzanie i nadzór nad realizacją Nowego Domu Parafialnego;
  • wybór oraz wynegocjowanie umów z poszczególnymi wykonawcami robót ziemnych, instalacyjnych, prac budowlanych oraz wykończeniowych.

W sferze administracyjno-prawnej, to jest w stosunkach z organami administracji, ale także w stosunkach z gestorami mediów, Inwestor Zastępczy (albo podmioty wskazane przez Inwestora Zastępczego) działać będzie jako bezpośredni pełnomocnik Parafii. W sferze organizacyjnej Inwestor Zastępczy będzie zarządzać realizacją Projektu w zakresie Nowego Domu Parafialnego, także od strony finansowej oraz księgowej, przestrzegając przyjętych przez strony harmonogramów oraz budżetów realizacji Nowego Domu Parafialnego, zapewniając obieg i archiwizację dokumentów dotyczących realizacji Nowego Domu Parafialnego, a po ukończeniu projektu przygotowując ich uporządkowanie i kompleksowe przekazanie Parafii.

Strony uzgodniły w Umowie Zastępstwa Inwestycyjnego, że z tytułu wykonywania tej umowy, Inwestorowi Zastępczemu przysługiwać będzie stosowne wynagrodzenie, skalkulowane według zasad opisanych w umowie. Wynagrodzenie to będzie płatne na rzecz Inwestora Zastępczego w częściach, po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego obowiązywania Umowy Zastępstwa Inwestycyjnego, w wysokości uwzględniającej wartość poniesionych przez Inwestora Zastępczego kosztów realizacji Projektu. Po zakończeniu każdego miesiąca kalendarzowego Inwestor Zastępczy wystawi i doręczy Parafii stosowną fakturę VAT obejmującą wynagrodzenie należne za dany, zakończony miesiąc kalendarzowy. Parafia dokona płatności tak wystawionej faktury VAT w terminie 14 dni od daty jej otrzymania. Ponadto, zależnie od potrzeb Projektu (harmonogramu rzeczowo-finansowego realizacji Projektu), strony mogą podjąć decyzję o wypłacie zaliczek na poczet przyszłych prac realizowanych przez Inwestora Zastępczego związanych z budową Nowego Domu Parafialnego.

Strony wskazały, że o ile określone prace przygotowawcze na rzecz Projektu Nowy Dom Parafialny zostały już podjęte przez Inwestora Zastępczego przed formalnym podpisaniem umowy w czerwcu 2022 r., postanowienia Umowy Zastępstwa Inwestycyjnego stosować się będzie do już podjętych przez Inwestora Zastępczego prac (usług) przygotowawczych.

W grudniu 2022 r., staraniem Inwestora Zastępczego uzyskano dla Projektu decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu (projekt tej decyzji uzyskał wynikające z przepisów prawa niezbędne pozytywne uzgodnienia z (…). Przygotowano również: koncepcję wielobranżową, projekt budowlany oraz złożono wniosek do (…) Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o decyzję konserwatorską. Uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę prognozowane jest na II kwartał 2023 r. Prace budowlane powinny rozpocząć się w III lub IV kwartale 2023 r. Całkowite zakończenie prac w ramach Projektu planowane jest na II półrocze 2024 r. Uzyskanie pozwolenia na użytkowanie powinno nastąpić pod koniec 2024 r. lub na początku 2025 r. Po ukończeniu budowy Nowego Domu Parafialnego oraz oddaniu budynku do używania, budynek zostanie wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Parafii zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 z późn. zm.).

Na moment składnia niniejszego wniosku, Parafia poniosła już szereg kosztów związanych z pracami wstępnymi wykonanymi przez Inwestora Zastępczego w ramach Projektu (dalej: „Poniesione Koszty”). Koszty te są ponoszone od czerwca 2022 r. Do tej pory, Poniesione Koszty związane z Projektem udokumentowane fakturami VAT otrzymanymi przez Parafię dotyczyły w szczególności:

  • wykonania dokumentacji projektowej i nadzoru autorskiego w zakresie Projektu
  • analizy dendrologicznej
  • uzyskania opinii geotechnicznej terenu
  • przygotowania dokumentacji badań podłoża gruntowego
  • uzgodnień niezbędnych dla uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu
  • uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu
  • doradztwa technicznego dla Projektu
  • usług prawnych w zakresie Projektu
  • usług doradczych dotyczących Projektu
  • usługi doradztwa strategicznego i komunikacji społecznej w zakresie Projektu
  • usług kurierskich
  • usług zarządzania Projektem
  • usług księgowych związanych z rozliczaniem Projektu
  • usług administracyjnych w zakresie Projektu
  • innych czynności i zakupów o charakterze administracyjnym, biurowym, itp.
  • w tym, wypłaty zaliczek na poczet prac wykonywanych przez Inwestora Zastępczego.

Do momentu złożenia niniejszego wniosku, Parafia nie odliczała podatku VAT, lub jego części, wynikającego z faktur dokumentujących Poniesione Koszty, gdyż miała wątpliwości co do prawidłowego sposobu dokonania takiego odliczenia (zagadnienie to jest przedmiotem niniejszego wniosku).

Planowany sposób użytkowania Nowego Domu Parafialnego:

Nowy Dom Parafialny będzie stanowić inwestycję kubaturową, która ma na celu zapewnienie obsługi zróżnicowanych funkcji, obejmujących:

  • funkcje związane z kultem religijnym, w tym, obowiązki w zakresie zarządzania Parafią jako jednostką kościoła katolickiego, obowiązki względem wiernych, zapewnienie zamieszkania zbiorowego dla osób duchownych (dalej: „funkcja sakralna”) oraz
  • funkcje usługowe i biurowo-konferencyjne, co do zasady realizowane w ramach najmu komercyjnego (dalej: „funkcja komercyjna”).

Parafia zakłada, że czynności wykonywane w ramach funkcji komercyjnej będą mieć w całości charakter czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług w rozumieniu ustawy o VAT, a także, że żadna z tych czynności nie będzie podlegać zwolnieniu od podatku VAT. Z kolei aktywności Parafii w ramach funkcji sakralnej nie będą mieć charakteru działalności gospodarczej i aktywności te będą pozostawać poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.

Budynek Nowego Domu Parafialnego będzie obejmować pięć kondygnacji nadziemnych (1 do 5) oraz dwa poziomy garażu podziemnego ([-1] oraz [-2]). Z perspektywy funkcji (przeznaczenia), poszczególne powierzchnie w budynku Nowego Domu Parafialnego mogą zostać przypisane do jednej z następujących trzech „kategorii”:

1.„dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji sakralnej,

2.„dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji komercyjnej,

3.powierzchnie wspólne służące łącznie funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej, bez możliwości jednoznacznego przypisania tych powierzchni do jednej z ww. funkcji w ramach powierzchni „dedykowanych”.

Parafia dokonała przypisania powierzchni w budynku Nowego Domu Parafialnego według zamierzonego sposobu ich wykorzystania do poszczególnych (wskazanych wyżej) „kategorii”, uzyskując następujące dane liczbowe:

W ramach kondygnacji naziemnych i podziemnych:

  • „dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji sakralnej wyniesie łącznie 572,18 m2 (w tym, plebania - 142,19 m2, część mieszkalna wraz z przypisanymi miejscami parkingowymi - 429,99 m2)
  • „dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji komercyjnej wraz z przypisanymi miejscami parkingowymi wyniesie łącznie: 2 412,21 m2
  • powierzchnie wspólne (służące łącznie funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej) wyniosą łącznie: 540,85 m2
  • łączna powierzchnia wynosi: 3 525,24 m2.

W celu alokacji powierzchni wspólnych, Wnioskodawca ustalił wskaźnik obrazujący stosunek łącznej „dedykowanej” powierzchni służącej wyłącznie funkcji sakralnej do łącznej „dedykowanej” powierzchni służącej wyłącznie funkcji komercyjnej („Wskaźnik”), który wyniesie 0,2372 (572,18 m2/ 2 412,21 m2).

Stosując obliczony powyżej Wskaźnik do powierzchni wspólnych (służących łącznie funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej, wynoszących łącznie 540,85 m2):

  • do powierzchni służącej funkcji sakralnej należy przypisać 128,29 m2 (0,2372 x 540,85 m2)
  • do powierzchni służącej funkcji komercyjnej należy przypisać 412,56 m2 (0,7628 x 540,85 m2).

W konsekwencji, procentowy udział powierzchni, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej (powierzchnia przeznaczona pod funkcję komercyjną, obejmująca łączną „dedykowaną” powierzchnię służącą wyłącznie funkcji komercyjnej oraz odpowiedni ułamek powierzchni wspólnej) w ogólnej powierzchni użytkowej Nowego Domu Parafialnego (tj. sumie powierzchni przeznaczonej pod funkcję komercyjną oraz powierzchni przeznaczonej pod funkcję sakralną) wyniesie 80,13% ([2 412,21 m2 + 412,56 m2] / [3 525,24 m2]. Proporcja ta zaokrąglona w górę do najbliższej liczby całkowitej daje 81%.

Po oddaniu do użytkowania Nowego Domu Parafialnego, Parafia nie będzie już kontynuować prowadzenia aktualnej działalności w zakresie wynajmu powierzchni na terenie należącym do Parafii pod miejsca parkingowe oraz na rzecz podmiotu zarządzającego powierzchnią parkingową. Z kolei obowiązujące aktualnie umowy dotyczące wynajmu lokali (dla potrzeb m.in.: stowarzyszenia, domu pogrzebowego, kancelarii prawnej, kancelarii adwokackiej, biur rachunkowych, centrum terapii, podmiotu z branży IT) - albo zostaną rozwiązane, albo też będą kontynuowane w ramach funkcji komercyjnej w lokalach Nowego Domu Parafialnego.

Uzupełniająco należy wskazać, że Parafia planuje również odrębne przedsięwzięcie inwestycyjne, obejmujące rewitalizację terenów zielonych należących do Parafii oraz częściowy remont obiektów sakralnych usytuowanych na terenach należących do Parafii. Przedsięwzięcie to nie ma jednak żadnego związku z wydatkami dokonywanymi przez Parafię w ramach Projektu i nie jest objęte przedmiotem niniejszego wniosku.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

1.

Wnioskodawca posiada wyłącznie jedną działkę ewid. nr 1 (…) (działka ta została wspomniana we wniosku jako „działka nr 1”). Inwestycja polegająca na budowie Nowego Domu Parafialnego ma być realizowana na części ww. działki.

Aktualnie, na ww. działce znajdują się następujące obiekty (budynki i budowle): budynek Kościoła parafialnego (…), Kaplica (…) oraz utwardzony parking.

Obiekty te wykorzystywane są następująco:

  • budynek Kościoła parafialnego (…) – wykorzystanie na cele kultu religijnego (funkcji sakralnej) oraz na cele komercyjne (wynajem pomieszczenia w podziemiach dla firmy z branży telekomunikacyjnej),
  • Kaplica (…) - wykorzystanie na cele komercyjne (wynajem lokali dla potrzeb domu pogrzebowego),
  • utwardzony parking - wykorzystanie na cele komercyjne (pod miejsca parkingowe oraz na rzecz podmiotu zarządzającego powierzchnią parkingową).

Ponadto, Wnioskodawca użytkuje „stary” dom parafialny (nr ewidencyjny 3) posadowiony na działce zlokalizowanej w bezpośrednim sąsiedztwie działki ewid. nr 1 – jest to działka ewid. nr 2 (…). Wnioskodawca ma zawartą umowę dzierżawy z właścicielem tej działki, tj. (…). Lokale w budynku „starego” domu parafialnego wykorzystywane są wyłącznie na cele komercyjne (wynajem lokali dla potrzeb m.in.: stowarzyszenia, kancelarii prawnej, kancelarii adwokackiej, biura rachunkowego, centrum terapii, podmiotu z branży IT).

2.

We wniosku wskazano, że „Po oddaniu do użytkowania Nowego Domu Parafialnego, Parafia nie będzie już kontynuować prowadzenia aktualnej działalności w zakresie wynajmu powierzchni na terenie należącym do Parafii pod miejsca parkingowe oraz na rzecz podmiotu zarządzającego powierzchnią parkingową”.

Wnioskodawca niniejszym uzupełnia wniosek w ten sposób, że zastępuje powyższy opis następującym:

„Na ten moment Wnioskodawca zakłada, że po oddaniu do użytkowania Nowego Domu Parafialnego, co do zasady nie będzie już kontynuować prowadzenia aktualnej działalności w zakresie wynajmu powierzchni na terenie należącym do Parafii pod miejsca parkingowe oraz na rzecz podmiotu zarządzającego powierzchnią parkingową. Po oddaniu do użytkowania Nowego Domu Parafialnego oraz rewitalizacji Ogrodów św. Barbary, teren zajmowany obecnie na funkcje parkingowe, zostanie prawdopodobnie przeznaczony na cele niezwiązane z wynajmem powierzchni. Powierzchnia ta będzie spełniała w szczególności funkcje komunikacyjne, będą się tam również znajdować m.in. ławki, stojaki na rowery i hulajnogi (które będą dostępne nieodpłatnie). Nie można jednak wykluczyć, że Wnioskodawca umożliwi częściowe korzystanie z tej powierzchni dla celów parkingowych, zależnie od bieżących potrzeb, co będzie podlegać ocenie na moment finalizacji Projektu”.

3.

Jak wskazano we wniosku „obowiązujące aktualnie umowy dotyczące wynajmu lokali (dla potrzeb m.in.: stowarzyszenia, domu pogrzebowego, kancelarii prawnej, kancelarii adwokackiej, biur rachunkowych, centrum terapii, podmiotu z branży IT) - albo zostaną rozwiązane, albo też będą kontynuowane w ramach funkcji komercyjnej w lokalach Nowego Domu Parafialnego”.

W ramach uszczegółowienia ww. informacji, Wnioskodawca wskazuje, że ma następujące plany odnośnie do wskazanych lokali oraz obowiązujących aktualnie umów najmu:

  • Wynajem lokali dla potrzeb domu pogrzebowego: lokale zajęte pod wskazaną działalność znajdują się w Kaplicy (…), która nie zostanie objęta Projektem inwestycyjnym opisanym we wniosku. W konsekwencji, Wnioskodawca przewiduje, że w tym zakresie umowa z najemcą będzie kontynuowana (z zastrzeżeniem „zwykłego” uprawnienia stron do rozwiązania umowy przewidzianego w jej treści i zgodnie z jej warunkami).
  • Wynajem pomieszczenia dla firmy z branży telekomunikacyjnej: powierzchnia zajęta pod tę działalność znajduje się w podziemiach budynku Kościoła, który nie jest objęty Projektem inwestycyjnym opisanym we wniosku. W konsekwencji, Wnioskodawca przewiduje, że w tym zakresie umowa z najemcą będzie kontynuowana (z zastrzeżeniem „zwykłego” uprawnienia stron do rozwiązania umowy przewidzianego w jej treści i zgodnie z jej warunkami).
  • Wynajem innych lokali: lokale zajęte aktualnie pod działalność stowarzyszenia, kancelarii prawnej, kancelarii adwokackiej, biura rachunkowego, centrum terapii, podmiotu z branży IT znajdują się w budynku „starego” domu parafialnego. Na ten moment, umowy te są realizowane na przewidzianych w nich warunkach. W przyszłości, umowa dzierżawy terenu, na którym posadowiony jest „stary” dom parafialny zostanie prawdopodobnie rozwiązana z uwagi na plany inwestycyjne obecnego właściciela, tj. (…). W związku z powyższym, jak również w związku z planowaną budową przez Wnioskodawcę Nowego Domu Parafialnego (w ramach realizacji Projektu opisanego we wniosku), po zakończeniu Projektu, Wnioskodawca nie planuje wynajmowania lokali znajdujących się w „starym” domu parafialnym. Wnioskodawca rozważa zaproponowanie aktualnym najemcom (wskazanym powyżej) zawarcie (kontynuowanie) umów na najem powierzchni komercyjnej w Nowym Domu Parafialnym, przy czym ostateczna decyzja co do zawarcia (lub nie) takiej umowy przez danego najemcę zostanie przez strony podjęta w ramach negocjacji, z uwzględnieniem całokształtu okoliczności gospodarczych.

4.

Na ten moment, Wnioskodawca nie rozlicza wydatków inwestycyjnych, a jedynie wydatki o charakterze bieżącym, ponoszone w związku z działalnością w zakresie funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej (umowy najmu lokali). Co do zasady, Wnioskodawca każdorazowo jest w stanie przyporządkować ponoszone wydatki do jednej z dwóch wyżej wymienionych kategorii. W szczególności koszty mediów rozliczane są wg stawek za 1 m2 (najemca ponosi te koszty zależnie od liczby użytkowanych m2).

Wobec powyższego, obliczenie podatku VAT naliczonego do odliczenia dokonywane jest poprzez bezpośrednią alokację podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów działalności, tj. działalności opodatkowanej podatkiem VAT (funkcja komercyjna) oraz działalności pozostającej poza zakresem opodatkowania VAT (funkcja sakralna).

Pytania

Pytanie nr 1:

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony zawarty w otrzymywanych od czerwca 2022 r. fakturach dokumentujących nabycia towarów i usług związanych z Projektem, z uwzględnieniem zasady wynikającej z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT (tj. w zakresie, w jakim towary i usługi udokumentowane tymi fakturami będą służyć czynnościom opodatkowanym Wnioskodawcy) oraz do ewentualnego zwrotu nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnym zgodnie z art. 87 ust. 1 i nast. ustawy o VAT?

Pytanie nr 2:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że skoro - z uwagi na mieszany charakter działalności prowadzonej z wykorzystaniem Nowego Domu Parafialnego - jednoznaczne przyporządkowanie wydatków ponoszonych w ramach Projektu do funkcji sakralnej lub funkcji komercyjnej nie jest możliwe, to Wnioskodawca powinien zastosować względem wydatków związanych z prowadzeniem Projektu przepis art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, a tym samym obliczyć kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, zgodnie ze sposobem określenia proporcji?

Pytanie nr 3:

Czy - mając na uwadze, że „dane za poprzedni rok podatkowy”, o których mowa w art. 86 ust. 2d ustawy o VAT byłyby niereprezentatywne dla ustalenia sposobu określenia proporcji w zakresie wydatków dokonywanych od czerwca 2022 r. w ramach Projektu i w związku z Projektem - prawidłowe jest stanowisko Parafii, że Parafia uprawniona jest na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy o VAT do przyjęcia innego sposobu określenia proporcji, najbardziej odpowiadającego specyfice działalności, jaka ma być wykonywana przez Parafię z wykorzystaniem Nowego Domu Parafialnego i dokonywanych na ten cel nabyć?

Pytanie nr 4:

Jeśli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania nr 3 jest prawidłowe, to czy Wnioskodawca prawidłowo uznał, że sposobem określenia proporcji najbardziej odpowiadającym specyfice działalności, jaka ma być wykonywana w zakresie Nowego Domu Parafialnego i dokonywanych na ten cel nabyć, jest określenie proporcji w oparciu o planowane przeznaczenie (wykorzystanie) powierzchni w Nowym Domu Parafialnym zgodnie z art. 86 ust. 2c pkt 4 ustawy o VAT?

Pytanie nr 5:

Jeśli stanowisko Wnioskodawcy w zakresie Pytania nr 4 jest prawidłowe, to czy prawidłowa jest przyjęta przez Wnioskodawcę metodologia ustalenia procentowego udziału średniorocznej powierzchni, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością (skutkująca ustaleniem wskaźnika procentowego w wysokości 81%)?

Pytanie nr 6:

Czy Wnioskodawca uprawniony jest do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych w związku z prowadzeniem Projektu dokumentujących Poniesione Koszty, z uwzględnieniem przepisu art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, poprzez dokonanie korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W zakresie Pytania nr 1:

W ocenie Wnioskodawcy, Parafia, jako zarejestrowany, czynny podatnik podatku VAT, jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur otrzymywanych od czerwca 2022 r. w związku z prowadzeniem Projektu - inwestycji w budowę Nowego Domu Parafialnego. Obniżenie to przysługuje z uwzględnieniem treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tj. w zakresie, w jakim towary i usługi udokumentowane tymi fakturami będą służyć czynnościom opodatkowanym, jakie będą wykonywane przez Parafię. Parafia jest także uprawniona do ewentualnego zwrotu nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnym zgodnie z art. 87 ust. 1 i nast. ustawy o VAT. Prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przysługuje Parafii pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy o VAT.

W zakresie Pytania nr 2:

Działalność prowadzona z wykorzystaniem Nowego Domu Parafialnego będzie mieć charakter „mieszany”, stąd jednoznaczne przyporządkowanie ponoszonych w ramach Projektu wydatków do funkcji sakralnej lub do funkcji komercyjnej nie jest możliwe. Wnioskodawca stoi zatem na stanowisku, że w stosunku do tych wydatków, zobowiązany jest obliczyć kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, zgodnie z dyspozycją art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, tj. zgodnie ze sposobem określenia proporcji (poprzez zastosowanie „prewspółczynnika”).

W zakresie Pytania nr 3:

Ponieważ „dane za poprzedni rok podatkowy”, o których mowa w art. 86 ust. 2d ustawy o VAT byłyby niereprezentatywne dla ustalenia sposobu określenia proporcji w zakresie wydatków dokonywanych od czerwca 2022 r. w ramach Projektu i w związku z Projektem, to Wnioskodawca stoi na stanowisku, że dla obliczenia kwoty podatku naliczonego zgodnie z dyspozycją ust. 2a, Wnioskodawca uprawniony jest na podstawie art. 86 ust. 2a ustawy o VAT do przyjęcia innego sposobu określenia proporcji, najbardziej odpowiadającego specyfice działalności, jaka ma być wykonywana przez Parafię z wykorzystaniem Nowego Domu Parafialnego i dokonywanych na ten cel nabyć.

W zakresie Pytania nr 4:

W ocenie Wnioskodawcy, sposobem określenia proporcji najbardziej odpowiadającym specyfice działalności, jaka ma być wykonywana przez Parafię z wykorzystaniem Nowego Domu Parafialnego i dokonywanych na ten cel zakupów, jest określenie proporcji w oparciu o planowane przeznaczenie (wykorzystanie) powierzchni w Nowym Domu Parafialnym zgodnie z art. 86 ust. 2c pkt 4 ustawy o VAT. Zatem dla ustalenia „prewspółczynnika” należy przyjąć dane wyliczone szacunkowo w oparciu o planowane przeznaczenie (wykorzystanie) powierzchni w Nowym Domu Parafialnym, tj. poprzez zastosowanie procentowego udziału średniorocznej powierzchni w Nowym Domu Parafialnym, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej (powierzchnia przeznaczona pod funkcję komercyjną) w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

W zakresie Pytania nr 5:

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przyjęta przez Wnioskodawcę (opisana w ramach stanu faktycznego) metodologia ustalenia procentowego udziału średniorocznej powierzchni, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością, której wynikiem jest ustalony „prewspółczynnik” w wysokości 81%, jest prawidłowa, gdyż najbardziej odpowiada specyfice działalności, jaka będzie wykonywana przez Parafię z wykorzystaniem Nowego Domu Parafialnego oraz najbardziej odpowiada specyfice nabyć dokonywanych przez Parafię dla celów Projektu.

W zakresie Pytania nr 6:

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w odniesieniu do Poniesionych Kosztów, od których Wnioskodawca nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w art. 86 ust. 10 lub ust. 11 ustawy o VAT, obniżenie kwoty podatku należnego może zostać dokonane w drodze korekty deklaracji podatkowej: (1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo (2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych.

Uzasadnienie Wnioskodawcy:

W zakresie Pytania nr 1:

Podstawowa zasada dotycząca odliczania podatku VAT naliczonego od podatku VAT należnego została sformułowana w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Zgodnie z ust. 2 pkt 1 tego artykułu, kwota podatku naliczonego obejmuje w szczególności sumę kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług oraz dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, co do zasady, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy:

  • odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz
  • towary i usługi, których nabycia dotyczy podatek naliczony, są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Drugim podstawowym warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z czynnościami opodatkowanymi, tzn. czynnościami, których następstwem jest wystąpienie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Ponadto ustawodawca zastrzegł, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Odnośnie do związku zakupów z czynnościami opodatkowanymi, tzn. czynnościami, których następstwem jest wystąpienie podatku należnego, należy wskazać, że jedną z zasad rządzących podatkiem VAT jest zasada natychmiastowego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta przejawia się tym, że odliczenie dokonywane jest niezwłocznie po dokonaniu zakupu, w szczególności w rozliczeniu za okres, w którym wpłynęła faktura, bez względu na to, czy w okresie tym wygenerowany został związany z tym wydatkiem podatek VAT należny (tak m.in. A. Bieńkowska, Prewspółczynnik w samorządach - zasady dokonywania korekty na przykładach, ABC). Zasadę tę potwierdzają organy podatkowe, przykładowo:

  • w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 grudnia 2020 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.409.2022.1.NS, za prawidłowe zostało uznane stanowisko, zgodnie z którym „[...] przepis art. 86 ust. 1 ustawy o VAT nie wymaga przy tym, aby nabyte towary i usługi na moment dokonywania odliczenia VAT naliczonego zostały efektywnie wykorzystane przez podatnika w ramach wykonywanych czynności opodatkowanych. W tym zakresie istotna jest bowiem intencja nabywcy co do sposobu wykorzystania nabytych towarów i usług, co stanowi wyraz zakorzenionej w systemie VAT zasady niezwłocznego odliczenia VAT naliczonego”;
  • podobne stanowisko znajdujemy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 listopada 2019 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.359.2019.2.MC „w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. [...] Stwierdzić należy, że każde nabycie towarów i usług, przeznaczonych do przyszłego wykorzystania ich do czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie jego dokonania za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych”.

Zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika zostały określone w art. 87 ust. 2-6 ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe przepisy, należy uznać, że Parafia, jako zarejestrowany, czynny podatnik podatku VAT, jest uprawniona do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur otrzymywanych (od czerwca 2022 r.) w związku z prowadzeniem Projektu - inwestycji w budowę Nowego Domu Parafialnego (faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z Projektem). Obniżenie to powinno być dokonywane z uwzględnieniem zasady wyrażonej w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tj. w zakresie, w jakim towary i usługi udokumentowane tymi fakturami będą służyć czynnościom opodatkowanym, jakie będą wykonywane przez Parafię. Parafia jest także uprawniona do ewentualnego zwrotu nadwyżki podatku VAT naliczonego nad należnym zgodnie z art. 87 ust. 1 i nast. ustawy o VAT.

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego (zwrotu nadwyżki podatku VAT naliczonego) dotyczy nabyć towarów i usług dokonywanych od momentu podjęcia czynności przygotowawczych w zakresie Projektu, w tym również podatku VAT w zakresie Poniesionych Kosztów dotyczących prac wykonywanych przez Inwestora Zastępczego od czerwca 2022 r. Prawo to nie jest uzależnione od momentu, w którym Parafia zacznie wykonywać czynności opodatkowane z wykorzystaniem Nowego Domu Parafialnego.

Prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przysługuje Parafii pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy o VAT.

W zakresie Pytania nr 2:

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Nowy Dom Parafialny będzie zapewniać obsługę dwóch funkcji, tj. funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej. Parafia zakłada, że czynności wykonywane w ramach funkcji komercyjnej będą mieć w całości charakter czynności opodatkowanych w rozumieniu ustawy o VAT, a także, że żadna z tych czynności nie będzie podlegać zwolnieniu od podatku VAT. Z kolei aktywności Parafii w ramach funkcji sakralnej nie będą mieć charakteru działalności gospodarczej i będą pozostawać poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Takiej sytuacji dotyczy przepis art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym „sposobem określenia proporcji” (tzw. „prewspółczynnik”). Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Zatem przepis art. 86 ust. 2a ustawy o VAT ma zastosowanie:

  • w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z pewnymi wyjątkami) oraz
  • w sytuacji, gdy przypisanie tych towarów w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe.

Uwzględniając hipotezę przepisu art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, Wnioskodawca potwierdza, że w okolicznościach Projektu opisanego we wniosku, nie jest możliwe przypisanie poszczególnych zakupów towarów i usług dokonywanych dla celów inwestycji w Nowy Dom Parafialny w całości do działalności gospodarczej Parafii (lub w całości do celów innych niż działalność gospodarcza). Wszystkie zakupy inwestycyjne dokonywane w związku z Projektem mają charakter „mieszany” - służą budowie całego budynku Nowego Domu Parafialnego, który ma być wykorzystywany zarówno na cele sakralne, jak i na cele komercyjne. Z uwagi na mieszany charakter zakupów inwestycyjnych, ich jednoznaczne przyporządkowanie do funkcji sakralnej lub do funkcji komercyjnej, w całości lub w części, nie jest możliwe.

Jednocześnie, ponoszenie przez Parafię wydatków w ramach Projektu nie służy ani celom osobistym, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, ani też celom, o których mowa w art. 8 ust. 5. W szczególności, należy wskazać, że nie można uznać za „cel osobisty” zapewnienia osobom duchownym zbiorowego zakwaterowania w budynku Nowego Domu Parafialnego, gdyż takie zakwaterowanie nie ma na celu osobistego „przysporzenia” po stronie osoby duchownej, ale służy prawidłowemu sprawowaniu funkcji sakralnej, w tym, wypełnianiu obowiązków wobec Parafii i Kościoła, z uwzględnieniem obowiązku rezydencji nałożonego przepisami Kodeksu Prawa Kanonicznego. Podkreśla się, że doniosła pozycja i zadania proboszcza domagają się przebywania w parafii (por. F. Lempa, Sankcje w Kościele. Cześć szczegółowa, W: W. Wójcik, J. Krukowski, F. Lempa, Komentarz do Kodeksu Prawa kanonicznego. Księga V. Dobra doczesne. Księga VI. Sankcje w Kościele, Lublin s. 276), co znajduje odzwierciedlenie w Kan. 533 §1 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., który wskazuje m.in., że „Proboszcz ma obowiązek rezydować w domu parafialnym w pobliżu kościoła. W szczególnych wszakże przypadkach, mając na uwadze słuszną przyczynę, ordynariusz miejsca może zezwolić, aby gdzie indziej zamieszkał, zwłaszcza w domu wspólnym dla wielu kapłanów, jeśli zostanie zabezpieczone właściwe i odpowiednie wykonanie parafialnych zadań”. Trzeba dodać, że rezydowanie proboszcza powinno być zarówno fizyczne, jak i formalne. Powinien on mieszkać w domu parafialnym i osobiście wypełniać obowiązki proboszczowskie (por. Jerzy Adamczyk, Rezydencja duchownych w dyspozycjach Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r., Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 48/3-4, 111-133, 2005, s. 121). Kwestia rezydencji kapłana jest ściśle związana z zagadnieniem urzędów kościelnych, gdyż urząd kościelny zawiera w sobie istotny zakres funkcji ukierunkowanych do celu duchowego, czyli wchodzących w zakres kościelnej posługi nauczania, uświęcania bądź rządzenia pasterskiego. Powyższe sprawia, że w definicji urzędu kościelnego zawarta jest zarówno sprawa siedziby pełnienia tego urzędu, jak i sam obowiązek rezydencji. Z kolei nieuprawnione naruszenie obowiązku rezydencji podlega przewidzianym w Kodeksie Prawa Kanonicznego sankcjom, włącznie z pozbawieniem urzędu (Kan. 1396), które to sankcje są wyrazem troski o stabilne i prawidłowe funkcjonowanie urzędów kościelnych, jak również o dobro duchowe wiernych. Stanowisko Parafii potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych (przykładowo, w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 listopada 2018 r., sygn. akt I FSK 2002/16 znajdujemy następujący „test” celu danej czynności: „oceniając, czy dana usługa służy działalności przedsiębiorstwa podatnika, należy zbadać, czy jest ona dla tego celu niezbędna, jak również zważyć, czyja korzyść jest dominująca. Jeżeli korzyść podatnika przeważa nad korzyścią pracownika, wówczas świadczenie to zachowuje swój nieodpłatny charakter i nie podlega opodatkowaniu”).

Niezależnie od powyższego, zapewnienie osobom duchownym zbiorowego zakwaterowania w budynku Nowego Domu Parafialnego nie jest „celem osobistym, do którego ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 [...]” przede wszystkim z tego względu, że w okolicznościach wniosku przepisy te w ogóle nie znajdą zastosowania z uwagi na niespełnienie ich hipotezy. Mowa tu w szczególności o przepisie art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, który może mieć zastosowanie wyłącznie w przypadku takiego użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w przypadku którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu m.in. jego wytworzenia. Natomiast w okolicznościach wniosku, prawo takie w zakresie „funkcji sakralnej” nie przysługuje.

Wreszcie należy wskazać, że w zakresie funkcji sakralnej Parafię trudno uznać za „podatnika”, mając na względzie, że w świetle definicji tego pojęcia zawartej w art. 15 ustawy o VAT (ust. 1) „Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, [...]”; z kolei (ust. 2) „Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”. Z perspektywy ww. definicji, Parafia nie jest podatnikiem w zakresie czynności dotyczących kultu religijnego (funkcji sakralnej), gdyś sprawowanie tych czynności (funkcji) nie jest działalnością gospodarczą.

Podsumowując - Wnioskodawca stoi na stanowisku, że mając na uwadze dyspozycję przepisu art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, zobowiązany jest obliczyć w stosunku do wydatków związanych z prowadzeniem Projektu kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej (sposobem określenia proporcji), o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Przy czym Wnioskodawca posiada wiedzę, że podatek naliczony odliczany z zastosowaniem powyższych zasad (tj. poprzez zastosowanie „prewspółczynnika”) nie jest ostateczny i podlega późniejszej korekcie. W świetle art. 90c ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku nabytych towarów i usług, w odniesieniu do których kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie z art. 86 ust. 2a, po zakończeniu roku podatkowego, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku odliczonego przy ich nabyciu, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego. Przepisy art. 91 ust. 2-9 stosuje się odpowiednio. Zgodnie z ust. 3, dokonując korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik może przyjąć inny sposób określania proporcji, niż został przyjęty dla danego roku podatkowego, jeżeli byłby on bardziej reprezentatywny dla zakończonego roku. Ww. korekta roczna jest zatem dokonywana „na bieżąco” i nie wpływa na rozliczenia okresów, w których pierwotnie był odliczany podatek naliczony podlegający korekcie. Przy czym zagadnienie dokonywania korekty, o której mowa w art. 90c ust. 1 ustawy o VAT, nie jest przedmiotem niniejszego wniosku.

W zakresie Pytania nr 3:

Kolejne pytanie Wnioskodawcy dotyczy możliwości ustalenia sposobu określenia proporcji („prewspółczynnika”) poprzez wybór takiego sposobu, który najbardziej odpowiada specyfice działalności, jaka będzie wykonywana w zakresie Nowego Domu Parafialnego oraz nabyć dokonywanych w związku z Projektem.

Art. 86 ust. 2a ustawy o VAT stanowi, że sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Z kolei ust. 2b tego przepisu wskazuje, że sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Natomiast w świetle ust. 2c, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1)średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2)średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3)roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4)średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Zatem ustawa o VAT nie wprowadza zamkniętego katalogu metod stanowiących podstawę do ustalenia sposobu określenia proporcji („prewspółczynnika”). W art. 86 ust. 2a ustawy o VAT wskazano, że „prewspółczynnik” powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności oraz dokonywanych przez niego nabyć. Ta dość szeroka definicja „prewspółczynnika” powoduje, że istnieją w zasadzie nieograniczone możliwości jego formułowania. Ważne jest jedynie to, aby zastosowana metodologia najbardziej odpowiadała specyfice wykonywanej przez podatnika działalności oraz dokonywanych przez niego nabyć (tak również: A. Bieńkowska, Prewspółczynnik w samorządach - zasady określania prewspółczynnika na przykładach, ABC).

Na podstawie ust. 2d, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy. Jednakże, zgodnie z ust. 2e, podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo (według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu). W myśl ust. 2f, przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Zatem zgodnie z ust. 2d, podstawową zasadą jest, że w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy. Jednakże, w ocenie Parafii, mając na uwadze charakter Projektu oraz planowany sposób wykorzystania Nowego Domu Parafialnego, „dane za poprzedni rok podatkowy”, o których mowa w tym przepisie, nie są w tym przypadku reprezentatywne:

  • jakkolwiek bowiem w roku 2021 („poprzedni rok podatkowy” względem roku 2022), Parafia prowadziła działalność gospodarczą w zakresie opisanym we wniosku, a tym samym wykonywała czynności opodatkowane podatkiem VAT, jak również wykonywała czynności niepodlegające opodatkowaniu (w ramach funkcji sakralnej - w obszarze kultu religijnego), to jednak udział czynności opodatkowanych podatkiem VAT, których następstwem było wystąpienie podatku VAT należnego (powstanie zobowiązania podatkowego) w całokształcie czynności wykonywanych przez Parafię za ten rok w żadnym razie nie może zostać uznany za reprezentatywny w stosunku do wydatków dokonywanych od czerwca 2022 r. w ramach Projektu i w związku z tym Projektem;
  • podobnie, Parafia prowadziła / będzie prowadziła działalność gospodarczą (w zakresie opisanym we wniosku) w latach 2022, 2023 oraz 2024, a tym samym wykonywała /będzie wykonywała w tych latach zarówno czynności opodatkowane podatkiem VAT, jak również czynności niepodlegające opodatkowaniu (w ramach funkcji sakralnej); jednak podobnie jak powyżej, udział czynności opodatkowanych podatkiem VAT skutkujących wystąpieniem podatku należnego w całokształcie czynności wykonywanych przez Parafię za te lata w żadnym razie nie może zostać uznany za reprezentatywny w stosunku do wydatków dokonywanych od czerwca 2022 r. w ramach Projektu i w związku z tym Projektem. Zatem także w latach 2023, 2024 oraz 2025, opieranie się, przy ustalaniu sposobu określenia proporcji, na danych za „poprzedni rok podatkowy”, nie spełnia ustawowej dyspozycji ani celu stojącego u podstaw przepisów zawartych w art. 86 ust. 2a-2c, gdyż dane takie (za „poprzedni rok podatkowy”) nie będą ani reprezentatywne, ani też nie będą odpowiadać specyfice działalności, jaka ma być realizowana w ramach Nowego Domu Parafialnego lub specyfice przedmiotowych nabyć (zakupów) dokonywanych przez Parafię.

Natomiast, w odniesieniu do wydatków dokonywanych przez Parafię w roku 2022 (od czerwca 2022 r.), w roku 2023 oraz w roku 2024, w ramach Projektu i w związku z Projektem, reprezentatywnymi danymi, które również najbardziej będą odpowiadać specyfice działalności prowadzonej w ramach Nowego Domu Parafialnego oraz zakupów dokonywanych w związku z Projektem, będą dane dotyczące zamierzonego sposobu korzystania z Projektu - Nowego Domu Parafialnego, z uwzględnieniem udziału funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej.

Tym samym, mając na uwadze brzmienie art. 86 ust. 2f w zw. z ust. 2e, Parafia stoi na stanowisku, że w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającego odliczeniu od podatku należnego, Parafia nie powinna przyjmować „danych za poprzedni rok podatkowy”, ale powinna przyjąć dane realnie dotyczące Projektu, tj. wyliczone z uwzględnieniem okoliczności i danych liczbowych przedstawionych w opisie stanu faktycznego. Dane te Parafia przedstawi następnie w formie prognozy do uzgodnienia z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że skoro „dane za poprzedni rok podatkowy”, o których mowa w art. 86 ust. 2d ustawy o VAT byłyby niereprezentatywne dla ustalenia sposobu określenia proporcji w zakresie wydatków dokonywanych od czerwca 2022 r. w ramach Projektu i w związku z Projektem, to w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego zgodnie z dyspozycją ust. 2a, Wnioskodawca powinien przyjąć dane wyliczone szacunkowo (które przedstawi w formie prognozy do uzgodnienia z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu).

W zakresie Pytania nr 4:

Przywołany powyżej art. 86 ust. 2a ustawy o VAT stanowi, że sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Ustęp 2b tego przepisu wyjaśnia, w jakich okolicznościach sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Przykładowe dane, jakie można wykorzystać przy wyborze sposobu określenia proporcji, wskazano w ust. 2c.

Kierując się powyższymi regulacjami oraz mając na uwadze charakter Projektu, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w okolicznościach opisanych we wniosku, najbardziej prawidłowe i miarodajne jest ustalenie sposobu określenia proporcji na podstawie średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością (art. 86 ust. 2c pkt 4 ustawy o VAT). Jest to bowiem metoda, która realizuje dyspozycję przepisów omówionych powyżej, w tym, art. 86 ust. 2b, gdyż:

  • zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane (realizowanych w ramach funkcji komercyjnej) oraz
  • obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą Parafii (związaną z funkcją komercyjną prowadzoną w ramach Nowego Domu Parafialnego) oraz na cele inne niż działalność gospodarcza (funkcja sakralna).

W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, w świetle opisanego stanu faktycznego oraz przywołanych wyżej przepisów, sposób określenia proporcji powinien zostać ustalony w oparciu o planowane przeznaczenie (wykorzystanie) powierzchni w Nowym Domu Parafialnym, tj. w sposób wskazany w art. 86 ust. 2c pkt 4 ustawy o VAT - poprzez zastosowanie procentowego udziału średniorocznej powierzchni w Nowym Domu Parafialnym, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej (powierzchnia przeznaczona pod funkcję komercyjną) w ogólnej średniorocznej powierzchni w Nowym Domu Parafialnym wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością (tj. suma powierzchni przeznaczonej pod funkcję komercyjną oraz powierzchni przeznaczonej pod funkcję sakralną).

W zakresie Pytania nr 5:

Jak wyjaśniono w opisie stanu faktycznego, poszczególne powierzchnie w budynku Nowego Domu Parafialnego mogą zostać alokowane do jednej z trzech kategorii: (1) „dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji sakralnej, (2) „dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji komercyjnej, (3) powierzchnie wspólne (służące łącznie funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej).

W ramach analizy przeprowadzonej w zakresie Pytania nr 4, Wnioskodawca wykazał, że najbardziej miarodajny sposób określenia proporcji powinien opierać się o planowane przeznaczenie (wykorzystanie) powierzchni w Nowym Domu Parafialnym (metoda wskazana w art. 86 ust. 2c pkt 4 ustawy o VAT), tj. powinien zostać ustalony poprzez zastosowanie procentowego udziału średniorocznej powierzchni w Nowym Domu Parafialnym, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej (powierzchnia przeznaczona pod funkcję komercyjną) w ogólnej średniorocznej powierzchni w Nowym Domu Parafialnym wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością (stanowiącej sumę powierzchni przeznaczonej pod funkcję komercyjną oraz powierzchni przeznaczonej pod funkcję sakralną).

Zgodnie z informacjami przedstawionymi w ramach stanu faktycznego, alokacja powierzchni w budynku Nowego Domu Parafialnego według zamierzonego sposobu jej wykorzystania, z uwzględnieniem odpowiednich trzech kategorii, będzie się kształtować następująco:

  • łączna „dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji sakralnej wyniesie 662,11 m2
  • łączna „dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji komercyjnej wyniesie 3 452,23 m2
  • łączne powierzchnie wspólne (służące łącznie funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej) wyniosą 817,30 m2.

Po zastosowaniu względem łącznych powierzchni wspólnych Wskaźnika obrazującego stosunek łącznej „dedykowanej” powierzchni służącej wyłącznie funkcji sakralnej do łącznej „dedykowanej” powierzchni służącej wyłącznie funkcji komercyjnej, Wnioskodawca ustalił procentowy udział powierzchni, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej (stanowiącej sumę „dedykowanej” powierzchni służącej wyłącznie funkcji komercyjnej oraz odpowiedniego „udziału” w powierzchniach wspólnych ustalonego według Wskaźnika) w ogólnej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością. Udział ten po zaokrągleniu w górę do najbliższej liczby całkowitej (zgodnie z ust. 2g), wynosi 81%.

W ocenie Wnioskodawcy, ustalony zgodnie z tą metodologią „prewspółczynnik” powinien zostać zastosowany do obliczenia kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 w zw. z ust. 2a ustawy o VAT.

Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przyjęta przez Wnioskodawcę (opisana w ramach stanu faktycznego) metodologia ustalenia procentowego udziału średniorocznej powierzchni, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością, której wynikiem jest ustalony „prewspółczynnik” (81%) jest prawidłowa, gdyż:

  • realizuje dyspozycję art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, tj. najbardziej odpowiada specyfice działalności, jaka będzie wykonywana przez Parafię z wykorzystaniem Nowego Domu Parafialnego oraz najbardziej odpowiada specyfice nabyć dokonywanych przez Parafię dla celów Projektu,
  • zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane,
  • obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą (funkcja komercyjna) oraz na cele inne niż działalność gospodarcza (funkcja sakralna).

W zakresie Pytania nr 6:

Jak wskazano powyżej, na moment składania wniosku, Parafia nie odliczyła podatku VAT (ani jego części) wynikającego z faktur dokumentujących Poniesione Koszty, z uwagi na wątpliwości co do prawidłowego sposobu dokonania takiego odliczenia.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Ustęp 10b wskazuje m.in., że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę. Na podstawie ust. 10c, przepis ust. 10 stosuje się odpowiednio do całości lub części zapłaty uiszczanej przed dokonaniem dostawy lub wykonaniem usługi.

Z ust. 11 wynika, że jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminie określonym w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych [...].

Zgodnie natomiast z ust. 13, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10 [...] i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

1)za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2)za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych […],

- nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Do uprawnienia, o którym mowa w ust. 13, stosuje się odpowiednio art. 81b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 z późn. zm.).

Mając na uwadze powyższe przepisy, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że był i jest uprawniony do dokonywania obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur otrzymywanych w związku z prowadzeniem Projektu (inwestycji w zakresie Nowego Domu Parafialnego) w terminach wskazanych w art. 86 ust. 10 i ust. 11 ustawy o VAT, przy czym prawo to dotyczy faktur dokumentujących wydatki ponoszone w ramach Projektu od pierwszego miesiąca, w którym wydatki te były dokonywane, to jest od czerwca 2022 r. Dokonując obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego, Wnioskodawca powinien uwzględnić sposób określenia proporcji, o którym mowa w art. 86 ust. 2a, zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy przedstawionym w niniejszym wniosku.

W odniesieniu do Poniesionych Kosztów, w zakresie których Wnioskodawca nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w art. 86 ust. 10 i ust. 11 ustawy o VAT, Wnioskodawca jest uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej zgodnie z ust. 13. Korekta ta może zostać dokonana: (1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo (2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. Prawo do dokonania korekty przysługuje Wnioskodawcy w okresie 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Stosownie do art. 87 ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Ponadto, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych

Z art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie określone warunki, tzn.:

  • odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz
  • towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ta zasada wyklucza możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wskazano powyżej, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy najistotniejszym warunkiem umożliwiającym czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług realizację prawa do odliczenia jest związek dokonanych zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Jednocześnie oceny, czy związek ten istnieje lub będzie istniał w przyszłości, należy dokonać w momencie realizowania zakupów zgodnie z zasadą niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik – aby mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego – nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Zasadne jest odniesienie się do bogatego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, gdzie warunek zachowania związku zakupów z działalnością opodatkowaną jest mocno akcentowany. W orzeczeniu z 6 kwietnia 1995 r. (w sprawie C-4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi. Także w wyroku z 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C‑98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc) TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia, a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. Ponadto w wyroku z 13 marca 2008 r. (w sprawie C-437/06 Securenta) Trybunał przesądził, że w sytuacji, gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.

Natomiast w pkt 8-9 wyroku w sprawie C-97/90 Lennartz TSUE stwierdził, że prawo do odliczeń powstaje w momencie, gdy podlegający odliczeniu podatek staje się wymagalny. W konsekwencji o istnieniu tego prawa do odliczeń może zadecydować jedynie charakter, w jakim podmiot występuje w danym czasie. Zgodnie z art. 17(2) szóstej dyrektywy, o ile podatnik, działający w tym charakterze, używa towarów dla celów czynności podlegających opodatkowaniu, jest on uprawniony do odliczania podatku należnego lub zapłaconego od takich towarów. Jeżeli towary nie są używane do celów działalności gospodarczej podatnika w rozumieniu art. 4, lecz do celów prywatnej konsumpcji, nie powstaje żadne prawo do odliczeń.

Należy także wskazać, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Jak Państwo wskazali, są Państwo zarejestrowani jako czynny podatnik podatku VAT. Zaangażowali się Państwo w inwestycję polegającą na wybudowaniu budynku z przeznaczeniem na działalność Parafii i jej domu parafialnego.

W związku z brakiem doświadczenia w samodzielnym prowadzeniu podobnych projektów, zdecydowali się Państwo na powierzenie wszelkich prac i czynności związanych z planowaną inwestycją odrębnemu podmiotowi, działającemu jako inwestor zastępczy. W czerwcu 2022 r. Parafia podpisała stosowną umowę zastępstwa inwestycyjnego.

Na podstawie Umowy Zastępstwa Inwestycyjnego powierzyli Państwo i zlecili Inwestorowi Zastępczemu kompleksowe przygotowanie, zaprojektowanie, realizację (wybudowanie) i uruchomienie Nowego Domu Parafialnego, zarówno w sferze faktycznej, organizacyjnej i projektowej, jak również prywatno-prawnej i administracyjno-prawnej.

Strony uzgodniły w Umowie Zastępstwa Inwestycyjnego, że z tytułu wykonywania tej umowy, Inwestorowi Zastępczemu przysługiwać będzie stosowne wynagrodzenie, skalkulowane według zasad opisanych w umowie.

W grudniu 2022 r. staraniem Inwestora Zastępczego uzyskano dla Projektu decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu. Uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę prognozowane jest na II kwartał 2023 r. Prace budowlane powinny rozpocząć się w III lub IV kwartale 2023 r. Całkowite zakończenie prac w ramach Projektu planowane jest na II półrocze 2024 r. Uzyskanie pozwolenia na użytkowanie powinno nastąpić pod koniec 2024 r. lub na początku 2025 r. Po ukończeniu budowy Nowego Domu Parafialnego oraz oddaniu budynku do używania, budynek zostanie wprowadzony do Państwa ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie przepisami ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Od czerwca 2022 r. do tej pory Poniesione Koszty związane z Projektem udokumentowane fakturami VAT dotyczyły w szczególności:

  • wykonania dokumentacji projektowej i nadzoru autorskiego w zakresie Projektu
  • analizy dendrologicznej
  • uzyskania opinii geotechnicznej terenu
  • przygotowania dokumentacji badań podłoża gruntowego
  • uzgodnień niezbędnych dla uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu
  • uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu
  • doradztwa technicznego dla Projektu
  • usług prawnych w zakresie Projektu
  • usług doradczych dotyczących Projektu
  • usługi doradztwa strategicznego i komunikacji społecznej w zakresie Projektu
  • usług kurierskich
  • usług zarządzania Projektem
  • usług księgowych związanych z rozliczaniem Projektu
  • usług administracyjnych w zakresie Projektu
  • innych czynności i zakupów o charakterze administracyjnym, biurowym, itp.
  • w tym, wypłaty zaliczek na poczet prac wykonywanych przez Inwestora Zastępczego.

Nie odliczali Państwo podatku VAT od ww. wydatków.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego, z uwzględnieniem zasady wynikającej z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT (tj. w zakresie, w jakim towary i usługi udokumentowane tymi fakturami będą służyć czynnościom opodatkowanym Wnioskodawcy) oraz zwrotu nadwyżki w opisanej we wniosku sytuacji.

Jak wyżej wskazano, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim zakupione towary i usługi będą służyć czynnościom opodatkowanym, mają Państwo, jako zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług, prawo do odliczenia podatku naliczonego z otrzymywanych od czerwca 2022 r. faktur dotyczących prowadzenia Projektu dotyczącego inwestycji w zakresie budowy Nowego Domu Parafialnego. Prawo do przysługuje Państwu pod warunkiem niewystąpienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy. W przypadku wystąpienia nadwyżki podatku naliczonego nad należnym mają Państwo możliwość otrzymania jej zwrotu na rachunek bankowy stosownie do uregulowań art. 87 ustawy.

Przytoczona powyżej zasada niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego wyraża się tym, że aby skorzystać z tego prawa podatnik nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Tym samym powyższe prawo do odliczenia (lub zwrotu nadwyżki) dotyczy zakupów dokonywanych przez Państwa od momentu podjęcia czynności przygotowawczych w zakresie Projektu, a więc również Poniesionych Kosztów dotyczących prac wykonywanych przez Inwestora Zastępczego od czerwca 2022 r.

Stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Kolejne wątpliwości dotyczą możliwości zastosowania art. 86 ust. 2a ustawy, tj. odliczenia podatku naliczonego zgodnie ze sposobem określenia proporcji z uwagi na mieszany charakter działalności prowadzonej z wykorzystaniem Nowego Domu Parafialnego i brakiem możliwości jednoznacznego przyporządkowanie wydatków ponoszonych w ramach Projektu do funkcji sakralnej lub funkcji komercyjnej.

Wyrażoną w art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a ustawy, zgodnie z którym:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Dalsze zasady proporcjonalnego odliczania podatku naliczonego wskazano w art. 86 ust. 2b-2h ustawy.

Należy podkreślić, że podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji.

Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania oraz niepodlegających temu podatkowi. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik powinien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy oraz (w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych od podatku) w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy.

We wniosku wskazali Państwo, że Nowy Dom Parafialny będzie stanowić inwestycję kubaturową, która ma na celu zapewnienie obsługi zróżnicowanych funkcji, obejmujących:

  • funkcje związane z kultem religijnym, w tym obowiązki w zakresie zarządzania Parafią jako jednostką kościoła katolickiego, obowiązki względem wiernych, zapewnienie zamieszkania zbiorowego dla osób duchownych oraz
  • funkcje usługowe i biurowo-konferencyjne, co do zasady realizowane w ramach najmu komercyjnego.

Jak Państwo zakładają, czynności wykonywane w ramach funkcji komercyjnej będą mieć w całości charakter czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, a także że żadna z tych czynności nie będzie podlegać zwolnieniu od podatku. Z kolei Państwa aktywności w ramach funkcji sakralnej nie będą mieć charakteru działalności gospodarczej i będą pozostawać poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.

Tym samym w sytuacji, gdy nie mają Państwo możliwości przypisania ponoszonych wydatków wyłącznie do jednego rodzaju działalności (gospodarczej i niemającej takiego charakteru), przysługuje Państwu prawo do odliczenia części podatku naliczonego zgodnie ze sposobem określenia proporcji, o którym mowa w ww. art. 86 ust. 2a ustawy. Ponadto z uwagi na fakt, że zakładają Państwo iż nie będą występować czynności zwolnione od podatku od towarów i usług, do tak ustalonej kwoty podatku naliczonego nie są Państwo obowiązani do stosowania uregulowań art. 90 ustawy.

Stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości innego sposobu określenia proporcji z uwagi na fakt, że „dane za poprzedni rok podatkowy”, o których mowa w art. 86 ust. 2d ustawy byłyby niereprezentatywne.

Zgodnie z art. 86 ust. 2b ustawy:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1) zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Stosownie do art. 86 ust. 2c ustawy:

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1) średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2) średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3) roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4) średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

W myśl art. 86 ust. 2d ustawy:

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Zgodnie z art. 86 ust. 2e ustawy:

Podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo. Podatnik jest obowiązany zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o przyjętych danych wyliczonych szacunkowo w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten sposób określenia proporcji został zastosowany po raz pierwszy, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 2f ustawy:

Przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, obecnie prowadzą Państwo działalność gospodarczą (wynajem gruntów i lokali na rzecz podmiotów) oraz działalność w sferze religijnej. Państwa zdaniem, „dane za poprzedni rok podatkowy”, o których mowa w art. 86 ust. 2d ustawy o VAT są niereprezentatywne dla ustalenia sposobu określenia proporcji w zakresie wydatków dokonywanych od czerwca 2022 r. w ramach Projektu. Wynika to ze specyfiki działalności, jak ma być realizowana w ramach Nowego Domu Parafialnego i dokonywanych w tym celu zakupów.

Należy zauważyć, że w art. 86 ust. 2f ustawy wskazano, że w sytuacji gdy podatnik uzna, że dane za poprzedni rok podatkowy dla celów ustalenia „sposobu określenia proporcji”, o którym mowa w ww. art. 86 ust. 2a ustawy, są niereprezentatywne, może zastosować zasady wskazane w art. 86 ust. 2e ustawy, tj. przyjąć dane wyliczone szacunkowo oraz powiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego.

Z uwagi zatem na fakt uznania przez Państwa, że przyjęcie danych za poprzedni rok podatkowy (obrotów z działalności gospodarczej i poza tą działalnością) jest niereprezentatywne, mają Państwo prawo, stosownie do art. 86 ust. 2e-2f ustawy, dla celów odliczenia podatku naliczonego od wydatków ponoszonych od czerwca 2022 r. przyjąć dane wyliczone szacunkowo na podstawie innego sposobu określenia proporcji.

Stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą możliwości zastosowania sposobu określenia proporcji, jako najbardziej odpowiadającego specyfice działalności, która ma być prowadzona w Nowym Domu Parafialnym w oparciu o planowane przeznaczenie (wykorzystanie) powierzchni w tym budynku i potwierdzenia prawidłowości przedstawionej przez Państwa metodologii.

We wniosku wskazano, że Budynek Nowego Domu Parafialnego będzie obejmować pięć kondygnacji nadziemnych (1 do 5) oraz dwa poziomy garażu podziemnego ([-1] oraz [-2]). Z perspektywy funkcji (przeznaczenia), poszczególne powierzchnie w budynku Nowego Domu Parafialnego mogą zostać przypisane do jednej z następujących trzech „kategorii”:

  • „dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji sakralnej wyniesie łącznie 572,18 m2 (w tym plebania - 142,19 m2, część mieszkalna wraz z przypisanymi miejscami parkingowymi - 429,99 m2),
  • „dedykowana” powierzchnia służąca wyłącznie funkcji komercyjnej wraz z przypisanymi miejscami parkingowymi wyniesie łącznie: 2 412,21 m2,
  • powierzchnie wspólne (służące łącznie funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej) wyniosą łącznie: 540,85 m2,
  • łączna powierzchnia wynosi: 3 525,24 m2.

W celu alokacji powierzchni wspólnych, ustalili Państwo wskaźnik obrazujący stosunek łącznej „dedykowanej” powierzchni służącej wyłącznie funkcji sakralnej do łącznej „dedykowanej” powierzchni służącej wyłącznie funkcji komercyjnej i zastosowali go do przypisania powierzchni wspólnych odpowiednio do powierzchni służącej funkcji sakralnej należy oraz do powierzchni służącej funkcji komercyjnej.

W konsekwencji, procentowy udział powierzchni, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej (powierzchnia przeznaczona pod funkcję komercyjną, obejmująca łączną „dedykowaną” powierzchnię służącą wyłącznie funkcji komercyjnej oraz odpowiedni ułamek powierzchni wspólnej) wynosi 80,13%, po zaokrągleniu 81%.

Jak wskazano wyżej w stosunku do wydatków ponoszonych na budowę Nowego Domu Parafialnego są Państwo zobowiązani do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu proporcji umożliwiającej odliczenie podatku naliczonego w prawidłowej wysokości w odniesieniu do nabywanych towarów i usług wykorzystywanych do celów mieszanych, zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ust. 2a-2h ustawy.

Powołane bowiem przepisy art. 86 ust. 2a-2h ustawy będą miały zastosowanie wyłącznie do sytuacji – jak ma to miejsce w niniejszej sprawie – w której nabywane towary i usługi, wykorzystywane będą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT), jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

W takich okolicznościach kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. Jak wynika z art. 86 ust. 2a ustawy – sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Z uwagi na różnorodność i bogactwo życia gospodarczego wybór sposobu, według którego dokonuje się tego proporcjonalnego przypisania, należy do podatnika. Przepisy ustawowe wymagają jedynie, aby odpowiadał on najbardziej specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Będzie to spełnione, jeśli sposób ten:

  • zapewni dokonanie odliczenia podatku naliczonego wyłącznie w części przypadającej na działalność gospodarczą (co do zasady dotyczącej czynności opodatkowanych VAT) oraz
  • obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadających na działalność gospodarczą oraz na cele inne (z wyjątkiem celów prywatnych) – gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Oznacza to, że podatnik zobowiązany jest do wyodrębnienia takiej części podatku naliczonego, którą można przypisać prowadzonej działalności gospodarczej. Zastosowane przez podatnika metody, czy też sposoby, na podstawie których dokona on wydzielenia odpowiedniej kwoty podatku naliczonego, muszą odpowiadać wartościom faktycznym i rzeczywistym. Ciężar rzetelnego ustalenia, jaka część podatku naliczonego związana jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jaka część wykorzystywana jest dla potrzeb innych niż prowadzona działalność gospodarcza, spoczywa zawsze na podatniku.

Ustawodawca zaproponował w art. 86 ust. 2c ustawy kilka metod, które podatnik może wykorzystać celem proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego, jednakże katalog ten nie ma charakteru zamkniętego.

Jak wynika z art. 86 ust. 2c pkt 4 ustawy, przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać m.in. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

W opisie sprawy przedstawili Państwo, że Nowy Dom Parafialny będzie stanowić inwestycję kubaturową, która ma na celu zapewnienie obsługi zróżnicowanych funkcji, obejmujących: funkcje związane z kultem religijnym, w tym obowiązki w zakresie zarządzania Parafią jako jednostką kościoła katolickiego, obowiązki względem wiernych, zapewnienie zamieszkania zbiorowego dla osób duchownych (dalej: „funkcja sakralna”) oraz funkcje usługowe i biurowo-konferencyjne, co do zasady realizowane w ramach najmu komercyjnego (dalej: „funkcja komercyjna”). Procentowy udział powierzchni, jaka ma być wykorzystywana do działalności gospodarczej (powierzchnia przeznaczona pod funkcję komercyjną, obejmująca łączną „dedykowaną” powierzchnię służącą wyłącznie funkcji komercyjnej oraz odpowiedni ułamek powierzchni wspólnej) w ogólnej powierzchni użytkowej Nowego Domu Parafialnego (tj. sumie powierzchni przeznaczonej pod funkcję komercyjną oraz powierzchni przeznaczonej pod funkcję sakralną) wyniesie 80,13% ([2 412,21 m2 + 412,56 m2] / [3 525,24 m2]. Proporcja ta zaokrąglona w górę do najbliższej liczby całkowitej daje 81%.

Posiadacie Państwo wyłącznie jedną działkę ewid. nr 1 (…) (działka ta została wspomniana we wniosku jako „działka nr 1”). Inwestycja polegająca na budowie Nowego Domu Parafialnego ma być realizowana na części ww. działki. Aktualnie, na ww. działce znajdują się następujące obiekty (budynki i budowle): budynek Kościoła parafialnego pod wezwaniem (…), Kaplica (…) oraz utwardzony parking.

Obiekty te wykorzystywane są następująco: budynek Kościoła parafialnego pod wezwaniem (…) – wykorzystanie na cele kultu religijnego (funkcji sakralnej) oraz na cele komercyjne (wynajem pomieszczenia w podziemiach dla firmy z branży telekomunikacyjnej), Kaplica (…) - wykorzystanie na cele komercyjne (wynajem lokali dla potrzeb domu pogrzebowego), utwardzony parking - wykorzystanie na cele komercyjne (pod miejsca parkingowe oraz na rzecz podmiotu zarządzającego powierzchnią parkingową).

Ponadto użytkujecie Państwo „stary” dom parafialny (nr ewidencyjny 3) posadowiony na działce zlokalizowanej w bezpośrednim sąsiedztwie działki ewid. nr 1 – jest to działka ewid. nr 2 (…), na którą mają Państwo zawartą umowę dzierżawy z właścicielem tej działki, tj. (…).

Co istotne wskazują Państwo, że mają następujące plany odnośnie do wskazanych lokali oraz obowiązujących aktualnie umów najmu:

  • Wynajem lokali dla potrzeb domu pogrzebowego: lokale zajęte pod wskazaną działalność znajdują się w Kaplicy (…), która nie zostanie objęta Projektem inwestycyjnym opisanym we wniosku. W konsekwencji Wnioskodawca przewiduje, że w tym zakresie umowa z najemcą będzie kontynuowana (z zastrzeżeniem „zwykłego” uprawnienia stron do rozwiązania umowy przewidzianego w jej treści i zgodnie z jej warunkami).
  • Wynajem pomieszczenia dla firmy z branży telekomunikacyjnej: powierzchnia zajęta pod tę działalność znajduje się w podziemiach budynku Kościoła, który nie jest objęty Projektem inwestycyjnym opisanym we wniosku. W konsekwencji Wnioskodawca przewiduje, że w tym zakresie umowa z najemcą będzie kontynuowana (z zastrzeżeniem „zwykłego” uprawnienia stron do rozwiązania umowy przewidzianego w jej treści i zgodnie z jej warunkami).
  • Wynajem innych lokali: lokale zajęte aktualnie pod działalność stowarzyszenia, kancelarii prawnej, kancelarii adwokackiej, biura rachunkowego, centrum terapii, podmiotu z branży IT znajdują się w budynku „starego” domu parafialnego. Na ten moment, umowy te są realizowane na przewidzianych w nich warunkach. W przyszłości, umowa dzierżawy terenu, na którym posadowiony jest „stary” dom parafialny zostanie prawdopodobnie rozwiązana z uwagi na plany inwestycyjne obecnego właściciela, tj. (…). W związku z powyższym, jak również w związku z planowaną budową przez Wnioskodawcę Nowego Domu Parafialnego (w ramach realizacji Projektu opisanego we wniosku), po zakończeniu Projektu, Wnioskodawca nie planuje wynajmowania lokali znajdujących się w „starym” domu parafialnym. Wnioskodawca rozważa zaproponowanie aktualnym najemcom (wskazanym powyżej) zawarcie (kontynuowanie) umów na najem powierzchni komercyjnej w Nowym Domu Parafialnym, przy czym ostateczna decyzja co do zawarcia (lub nie) takiej umowy przez danego najemcę zostanie przez strony podjęta w ramach negocjacji, z uwzględnieniem całokształtu okoliczności gospodarczych.

Na ten moment, nie rozliczają Państwo wydatków inwestycyjnych, a jedynie wydatki o charakterze bieżącym, ponoszone w związku z działalnością w zakresie funkcji sakralnej oraz funkcji komercyjnej (umowy najmu lokali). Co do zasady, są Państwo w stanie każdorazowo przyporządkować ponoszone wydatki do jednej z dwóch wyżej wymienionych kategorii. W szczególności koszty mediów rozliczane są wg stawek za 1 m2 (najemca ponosi te koszty zależnie od liczby użytkowanych m2). Wobec powyższego, obliczenie podatku VAT naliczonego do odliczenia dokonywane jest poprzez bezpośrednią alokację podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów działalności, tj. działalności opodatkowanej podatkiem VAT (funkcja komercyjna) oraz działalności pozostającej poza zakresem opodatkowania VAT (funkcja sakralna).

Tym samym, z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy wynika, że inwestycja dotycząca budowy Nowego Domu Parafialnego jest jedyną Państwa działalnością, w związku z którą obliczenie podatku VAT naliczonego do odliczenia dokonywane jest nie poprzez bezpośrednią alokację podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów działalności, ale poprzez ustalenie sposobu określenia proporcji.

Przy czym – jak już wskazano - ciężar rzetelnego ustalenia, jaka część podatku naliczonego związana jest z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jaka część wykorzystywana jest dla potrzeb innych niż prowadzona działalność gospodarcza, spoczywa na Państwu.  

Skoro zatem są Państwo w stanie dokonać stosownego przypisana powierzchni w Nowym Budynku Parafialnym do jednego rodzaju działalności – gospodarczej (komercyjnej) oraz poza tą działalnością (sakralnej), jak również w sposób precyzyjny przyporządkowali części wspólne budynku (dokonali ich podziału) do ww. funkcji, mogą Państwo uznać, że sposobem określenia proporcji najbardziej odpowiadającym specyfice działalności, jaka ma być wykonywana w zakresie Nowego Domu Parafialnego i dokonywanych w tym celu nabyć, może być zaproponowana przez Państwa powyżej metodologia ustalenia tej proporcji w oparciu o planowane przeznaczenie (wykorzystanie) powierzchni w Nowym Domu Parafialnym.

Stanowisko w zakresie pytań nr 4-5 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego poprzez dokonanie korekty, o której mowa w art. 86 ust. 13 ustawy.

W myśl art. 86 ust. 10 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Stosownie do art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Powyższe przepisy wskazują, że odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 10 oraz ust. 10b pkt 1 ustawy można dokonać dopiero w rozliczeniu za okres, w którym spełnione są łącznie następujące przesłanki:

  • doszło do faktycznego nabycia tych towarów i usług,
  • podatnik jest w posiadaniu (otrzymał) faktury dokumentującej tę transakcję.

Na mocy art. 86 ust. 11 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W myśl art. 86 ust. 13 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

- nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Prawo do odliczenia powstaje w związku z powstaniem obowiązku podatkowego z tytułu czynności będącej źródłem podatku naliczonego. Zatem jeżeli obowiązek podatkowy z tytułu danej czynności powstanie u dostawcy towarów czy usług, to u podatnika będącego odbiorcą tej czynności powstanie także prawo do odliczenia.

O ile okresem, w którym pojawi się podstawa do odliczenia podatku jest data powstania obowiązku podatkowego u dokonującego dostawy lub świadczącego usługę, dopiero w okresie otrzymania faktury (bądź odpowiednio dokumentu celnego) będzie możliwość zrealizowania prawa do odliczenia u nabywcy.

W sytuacji, gdy podatnik nie zrealizował prawa do odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (art. 86 ust. 10 ustawy), obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego można dokonać w jednym z trzech kolejnych okresów rozliczeniowych (z wyjątkiem dotyczącym małych podatników) - art. 86 ust. 11 ustawy.

Natomiast gdy podatnik nie dokona odliczenia, ma prawo do dokonania takiej czynności:

  • poprzez skorygowanie deklaracji za okres, w którym to prawo powstało, albo
  • poprzez skorygowanie deklaracji za okres, w którym to prawo powstało lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych (z wyjątkiem dotyczącym podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3 ustawy)

- jednak nie później niż w ciągu 5 lat licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (art. 86 ust. 13 ustawy).

Odnosząc powyższe przepisy do Państwa sytuacji, mają Państwo - w terminach wskazanych w ww. art. 86 ust. 10 i ust. 11 ustawy - prawo od obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymywanych w związku z prowadzeniem Projektu (inwestycji w zakresie Nowego Domu Parafialnego) dokumentujących wydatki ponoszone od czerwca 2022 r. W odniesieniu do Poniesionych Kosztów, w zakresie których nie dokonali Państwo obniżenia kwoty podatku należnego w ww. terminach, mają Państwo prawo do odliczenia podatku naliczonego przez dokonanie korekty deklaracji zgodnie z zasadami wskazanymi w ww. art. 86 ust. 13 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 6 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytań) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniami wskazanymi we wniosku – nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że stosownie do przepisu art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W niniejszej interpretacji nie dokonano oceny prawidłowości zakwalifikowania czynności wykonywanych w Nowym Domu Parafialnym do poszczególnych kategorii działalności Parafii, tj. opodatkowanej oraz niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT skutkującej ustaleniem wskaźnika procentowego na poziomie 81%. Powyższe przyjęto jako element opisu stanu faktycznego i nie było przedmiotem oceny Organu.

Podobnie jako element opisu stanu faktycznego przyjęto, że obecnie w stosunku do posiadanych obiektów obliczenie podatku VAT naliczonego do odliczenia dokonywane jest poprzez bezpośrednią alokację podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów działalności, tj. działalności opodatkowanej podatkiem VAT (funkcja komercyjna) oraz działalności pozostającej poza zakresem opodatkowania VAT (funkcja sakralna). W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jeżeli w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź kontroli celno‑skarbowej zostanie ustalone, że sposób określenia proporcji (prewspółczynnik) oparty na zamierzonym sposobie wykorzystania powierzchni w Nowym Domu Parafialnym do celów działalności gospodarczej (funkcji komercyjnej) oraz do celów innych niż działalność gospodarcza (funkcji sakralnej), nie zapewnia/nie zapewni dokonania odliczenia podatku naliczonego od ponoszonych wydatków w ramach Projektu wyłącznie w części przypadającej na działalność gospodarczą oraz nie będzie obiektywnie odzwierciedlał części wydatków przypadających na działalność gospodarczą oraz na inne cele, a więc nie będzie metodą najbardziej odpowiadającą specyfice wykonywanej przez Państwa działalności i dokonywanych przez Państwa nabyć, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1.z zastosowaniem art. 119a;

2.w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3.z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00