Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 28 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.35.2023.2.AM

Zwolnienie od podatku VAT wywłaszczenia niezabudowanej działki nr 2 w zamian za odszkodowanie oraz momentu powstania obowiązku podatkowego dla ww. czynności.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 stycznia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 stycznia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT wywłaszczenia niezabudowanej działki nr 2 w zamian za odszkodowanie oraz momentu powstania obowiązku podatkowego dla ww. czynności. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 marca 2023 r. (wpływ 27 marca 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (z uwzględnieniem uzupełnienia wniosku)

... Sp. z o.o. jest czynnym podatnikiem VAT.

W 1997 r. ... Sp. z o.o. nabyła od Gminnej Spółdzielni „....” działkę nr 1. Transakcja ta podlegała zwolnieniu od podatku od towarów i usług. Tym samym przy zakupie działki nie był odliczony podatek VAT.

Działka nr 1 o powierzchni … ha w wypisie rejestru gruntów miała oznaczenie Ls-V – lasy dla powierzchni … ha oraz BI – inne tereny zabudowane dla powierzchni … ha.

W dniu … 2022 r. wydano decyzję zezwalającą na realizację inwestycji kolejowej przez spółkę … SA, w wyniku której zastąpiono działkę nr 1 działką 2 o powierzchni … ha oraz działką 3 o powierzchni … ha. Z dniem … 2022 r. działka 2 stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa.

W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na dzień … 2022 r. wywłaszczona działka 2 położona była na obszarze oznaczonym symbolem RL – tereny lasów i gruntów leśnych lub obszarów do zalesienia, tym samym stanowiła pod względem planistycznym teren pod zieleń (do zalesienia w ramach zieleni urządzonej).

Operat szacunkowy potwierdził, że na dzień … 2022 r. działka 2 stanowiła obszar zagospodarowany przede wszystkim zielenią, ogrodzony (nasadzenia wieloletnie w postaci dębów).

Z dniem … 2022 r. w księdze wieczystej dla działki 2 wprowadzono oznaczenie TP – grunty przeznaczone pod budowę dróg publicznych lub linii kolejowych.

... Sp. z o.o. nie otrzymała jeszcze decyzji w sprawie odszkodowania, jest w trakcie oczekiwania na ustalenie kwoty odszkodowania oraz jego wypłaty.

Ponadto Spółka wskazała, że:

·Działka 1 od momentu nabycia wykorzystywana była na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej. Na części działki znajduje się budynek siedziby firmy ... z dużym parkingiem oraz drzewami i trawnikiem.

·Działka 1 nie była wykorzystywana do prowadzenia wyłącznie działalności zwolnionej.

·Działka 2, powstała z działki 1, stanowi grunt niezabudowany.

·Przed wywłaszczeniem działki 2, powstałej z działki 1, nie były wydane dla tej działki decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzje o ustaleniu lokalizacji celu publicznego.

·Na obecną chwilę Spółka nie otrzymała odszkodowania z tytułu wywłaszczenia działki 2.

Pytania

1)Czy w związku z wywłaszczeniem działki 2 i otrzymanym z tego tytułu odszkodowaniem, transakcja ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT czy też będzie objęta zwolnieniem z opodatkowania zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT?

2)Kiedy jest moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu VAT: czy w dniu uprawomocnienia się decyzji w sprawie odszkodowania czy też w momencie faktycznego otrzymania odszkodowania?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1)

W związku z tym, iż zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego przed wydaniem decyzji o wywłaszczeniu, działka 2 miała oznaczenie RL – tereny lasów i gruntów leśnych lub obszarów do zalesienia czyli pod względem planistycznym stanowiła teren pod zieleń (do zalesienia w ramach zieleni urządzonej) oraz faktycznie stanowiła obszar zagospodarowany przede wszystkim zielenią, ogrodzony (nasadzenia wieloletnie w postaci dębów), a zatem była terenem niezabudowanym. ... Sp. z o.o. uważa, że transakcja wywłaszczenia działki 2 jest zwolniona z opodatkowania zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku VAT.

Ad 2)

Obowiązek podatkowy z tytułu VAT powstaje w momencie faktycznego otrzymania odszkodowania zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1b.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również: przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Należy podkreślić, że co do zasady dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika wprost z powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Z przywołanego przepisu art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że czynność polegająca na przeniesieniu z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie stanowi dostawę towarów. W tej sytuacji bez znaczenia jest fakt, że dostawa nie jest de facto następstwem decyzji właściciela, lecz wynika z nakazu organu władzy publicznej lub z mocy samego prawa. Odszkodowanie w tym przypadku pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną. W konsekwencji należy stwierdzić, że przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów (w tym np. nieruchomości) w zamian za odszkodowanie – na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Należy przy tym zaznaczyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania. Wynagrodzenie musi mieć zatem konkretny wymiar, a więc być konkretną wielkością wyrażalną w pieniądzu. Dostawę można uznać za dokonaną odpłatnie, dopiero gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru. Oznacza to, że przeniesienie z mocy prawa własności towarów nabiera odpłatnego charakteru dopiero w momencie przyznania odszkodowania i ustalenia jego wysokości.

Na podstawie art. 112 ust. 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 344):

Wywłaszczenie nieruchomości polega na pozbawieniu albo ograniczeniu, w drodze decyzji, prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

W myśl art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:

Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.

Szczególne zasady i warunki przygotowania inwestycji dotyczących ustalenia lokalizacji linii kolejowej ujęte zostały w Rozdziale 2b ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (t. j. Dz. U. z 2021., poz. 1984, ze zm.).

Zgodnie z przepisem art. 9o ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym:

Decyzję o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej wydaje wojewoda, na wniosek:

1)… Spółki Akcyjnej, zwanych dalej „… S.A.”, lub

2)Spółki Celowej, o której mowa w art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym (Dz.U. z 2021 r. poz. 1354 oraz z 2022 r. poz. 807, 1079, 1390 i 1846), lub spółki, o której mowa w art. 15 ust. 1 tej ustawy, zwanych dalej „CPK”, lub

3)właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

Stosownie do art. 9q ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym:

Decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej zawiera w szczególności:

1)oznaczenie terenu inwestycji, w tym linii rozgraniczających teren;

2)warunki techniczne realizacji inwestycji;

3)warunki wynikające z prawnie chronionych potrzeb ochrony środowiska, ochrony zabytków i dóbr kultury współczesnej oraz potrzeb obronności państwa;

4)wymagania dotyczące ochrony interesów osób trzecich;

5)zatwierdzenie podziału nieruchomości, o którym mowa w art. 9s ust. 1;

6)określenie ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości w celu zapewnienia prawa do wejścia na teren nieruchomości dla prowadzenia inwestycji kolejowej, w szczególności dokonania związanej z nią budowy lub przebudowy układu drogowego, w tym zjazdu do nieruchomości, lub urządzeń wodnych, lub założenia i przeprowadzania na nich ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, a także prac związanych z konserwacją, utrzymaniem lub usuwaniem awarii;

7)oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości lub map z projektami podziału nieruchomości:

a)które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego,

b)w stosunku do których decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej ma wywołać skutek, o którym mowa w art. 9s ust. 3b i 3e.

8)oznaczenie nieruchomości, według katastru nieruchomości lub map z projektami podziału nieruchomości, w stosunku do których decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej ma wywołać skutek w postaci ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości, o którym mowa w art. 9s ust. 9.

Zgodnie z art. 9s ust. 1 ustawy o transporcie kolejowym:

Decyzją o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej zatwierdza się podział nieruchomości. Mapy z projektami podziału nieruchomości stanowią integralną część decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej.

Art. 9s ust. 2 ustawy o transporcie kolejowym stanowi, że:

Linie rozgraniczające teren, ustalone decyzją o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej, stanowią linie podziału nieruchomości.

W myśl art. 9s ust. 3 ustawy o transporcie kolejowym:

Nieruchomości, o których mowa w art. 9q ust. 1 pkt 7, stają się z mocy prawa własnością:

1)Skarbu Państwa - w przypadku wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej złożonego przez … S.A. lub CPK,

2)jednostki samorządu terytorialnego - w przypadku wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej złożonego przez tę jednostkę

- z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej stała się ostateczna.

Art. 9s ust. 3a ustawy o transporcie kolejowym, stanowi, że:

Jeżeli na nieruchomości, o której mowa w ust. 3, lub prawie użytkowania wieczystego tej nieruchomości zostały ustanowione ograniczone prawa rzeczowe, z dniem w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej stała się ostateczna, prawa te wygasają.

Zgodnie z art. 9s ust. 3b ustawy o transporcie kolejowym:

… S.A. lub CPK nabywają z mocy prawa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej stała się ostateczna, prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych nabytych z mocy prawa przez Skarb Państwa lub stanowiących jego własność, z wyłączeniem nieruchomości, o których mowa w ust. 3e, oraz prawo własności budynków, innych urządzeń i lokali znajdujących się na tych nieruchomościach.

Z kolei art. 9s ust. 5 ustawy o transporcie kolejowym, stanowi, że:

Decyzja o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej stanowi podstawę do dokonania wpisów w księdze wieczystej i w katastrze nieruchomości praw, o których mowa w ust. 3 i 3b.

Z powołanych przepisów wynika zatem, iż istotą wywłaszczenia jest pozbawienie lub ograniczenie m.in. prawa własności nieruchomości. Dokonuje się tego za odszkodowaniem wypłaconym na rzecz osoby (podmiotu) wywłaszczanego, co poprzedza wydanie aktu prawnego w randze decyzji. Nieruchomość objęta taką procedurą staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje organ administracji publicznej, który wydał decyzję o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej. Z tak określonych zapisów ustawowych wynika jasno, że podmiotem podejmującym cały katalog czynności prawnych jest organ administracji. Nie wymaga się tu współdziałania, czy jakiejkolwiek innej inicjatywy ze strony podmiotu wywłaszczanego.

W myśl dyspozycji art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy:

Obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z okoliczności sprawy wynika, że są Państwo czynnym podatnikiem VAT i w 1997 r. nabyli Państwo działkę nr 1, którą wykorzystywali Państwo na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej. Transakcja ta podlegała zwolnieniu od podatku od towarów i usług. ... 2022 r. wydano decyzję zezwalającą na realizację inwestycji kolejowej, w wyniku której zastąpiono działkę nr 1 działką 2 o powierzchni ... ha oraz działką 3 o powierzchni ... ha. Z dniem ... 2022 r. działka 2 stała się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na dzień ... 2022 r. wywłaszczona działka 2 położona była na obszarze oznaczonym symbolem RL – tereny lasów i gruntów leśnych lub obszarów do zalesienia, tym samym stanowiła pod względem planistycznym teren pod zieleń (do zalesienia w ramach zieleni urządzonej). Z dniem ... 2022 r. w księdze wieczystej dla działki 2 wprowadzono oznaczenie TP – grunty przeznaczone pod budowę dróg publicznych lub linii kolejowych. Działka nr 2 stanowi grunt niezabudowany oraz przed jej wywłaszczeniem nie były wydawane dla tej działki decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu ani decyzje o ustaleniu lokalizacji celu publicznego. Na obecną chwilę nie otrzymali Państwo jeszcze odszkodowania z tytułu wywłaszczenia działki 2.

Wskazać należy, że przeniesienie prawa własności gruntu z nakazu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W tym przypadku odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną.

Zauważyć należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:

Przez tereny budowlane – rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy obejmuje zbycie nieruchomości niezabudowanych (gruntów) wyłącznie w sytuacji, gdy nie stanowią one terenów budowlanych, o których mowa w art. 2 pkt 33 ustawy.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Według art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 503):

Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1)lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2)sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

Z zapisów wyżej cytowanego przepisu wynika, że przez decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu należy rozumieć zarówno decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, jak i decyzję o warunkach zabudowy.

W świetle art. 2 pkt 5 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym:

Ilekroć w ustawie jest mowa o "inwestycji celu publicznego" - należy przez to rozumieć działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (powiatowym, wojewódzkim i krajowym), a także krajowym (obejmującym również inwestycje międzynarodowe i ponadregionalne), oraz metropolitalnym (obejmującym obszar metropolitalny) bez względu na status podmiotu podejmującego te działania oraz źródła ich finansowania, stanowiące realizację celów, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2021 r. poz. 1899).

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Przepis art. 2 pkt 33 ustawy, w zgodny sposób odpowiada zatem treści ww. orzeczenia, gdyż cechę przeznaczenia pod zabudowę ustalić należy na podstawie określonych wprost w ustawie dokumentów prawa miejscowego.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT.

Z okoliczności sprawy wynika, że działka nr 2 jest niezabudowana i przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na realizację inwestycji kolejowej nie miała charakteru terenu budowlanego w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy, ponieważ – jak z wynika z opisu sprawy – zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego przedmiotowa działka położona była na obszarze oznaczonym symbolem RL – tereny lasów i gruntów leśnych lub obszarów do zalesienia, jak również w stosunku do nieruchomości nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W momencie wywłaszczenia działka 2 stanowiła obszar zagospodarowany przede wszystkim zielenią.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że zmiana przeznaczenia wywłaszczonej nieruchomości z terenu niebędącego terenem przeznaczonym pod zabudowę na teren budowlany odbywa się w tym samym momencie, w którym nieruchomość ta staje się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa. Zmiana ta nie wystąpiłaby, gdyby nie doszło do czynności wywłaszczenia.

Zatem, właściwym jest stwierdzenie, że najpierw dochodzi do czynności wywłaszczenia, a następnie do dokonania zmiany przeznaczenia nieruchomości. Tym samym, wywłaszczona nieruchomość powinna zostać opodatkowana zgodnie z obowiązującą kwalifikacją nieruchomości w momencie wywłaszczenia.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz przywołane przepisy należy stwierdzić, że czynność przeniesienia prawa własności działki gruntu nr 2 w zamian za odszkodowanie w trybie wywłaszczenia, w związku z jej przeznaczeniem pod inwestycję kolejową, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowiąc odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Jednakże z uwagi na okoliczność, że ww. działka stanowiła teren niezabudowany, który zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego położony był na obszarze oznaczonym symbolem RL – tereny lasów i gruntów leśnych lub obszarów do zalesienia i dla którego nie została wydana decyzja o warunkach zabudowy, jej sprzedaż będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Reasumując, czynność przekazania przez Państwa z nakazu organu władzy publicznej w zamian za odszkodowanie prawa własności działki nr 2, będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, korzystającą ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Przechodząc natomiast do kwestii określenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu ww. czynności stwierdzić należy, iż podstawowa zasada dotycząca powstania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług została sformułowana w art. 19a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego.

Powyższy przepis art. 19a ust. 1 ustawy formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Natomiast na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienia z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

Stosownie natomiast do treści art. 19a ust. 6 ustawy:

W przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 1 i 2, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

W przypadku przeniesienia prawa własności działki w zamian za odszkodowanie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienia z mocy prawa, obowiązek podatkowy powstanie dopiero z chwilą otrzymania przez podatnika całości lub części zapłaty z tego tytułu - w odniesieniu do określonej w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania, ale już otrzymanej kwoty.

Jak wynika z opisu sprawy, na dzień złożenia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego nie otrzymali Państwo jeszcze decyzji w sprawie odszkodowania, są Państwo w trakcie oczekiwania na ustalenie kwoty odszkodowania oraz jego wypłaty.

Tym samym, obowiązek podatkowy VAT z tytułu przekazania prawa własności działki nr 2 w zamian za odszkodowanie, które w świetle przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy traktowane jest jako dostawa towarów, powstanie w momencie otrzymania całości lub części należnego odszkodowania, stosownie do treści art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy w związku z art. 19a ust. 6 ustawy.

W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Państwa opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA) :

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres : Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP : /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00