Interpretacja indywidualna z dnia 19 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.470.2022.2.AK

Brak prawa do odliczenia podatku w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 listopada 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku w związku z realizacją projektu. Uzupełnili go Państwo pismem z 4 stycznia 2023 r. (wpływ 4 stycznia 2023 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 stycznia 2023 r. (wpływ 17 stycznia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (dalej: „Gmina” lub „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT i jako jednostka samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna m.in. za realizację projektów inwestycyjnych, których przedmiotem jest budowa, rozbudowa i przebudowa infrastruktury drogowej położonej na obszarach Gminy (dalej: „Infrastruktura”).

Gmina planuje realizację zadania inwestycyjnego pn. (…) (dalej: „Projekt”). Gmina w tym zakresie wystąpiła do Samorządu Województwa (…) z wnioskiem o dofinansowanie przedmiotowego Projektu ze środków Programu (…).

Projekt będzie obejmował przebudowę dróg wewnętrznych w celu uzyskania parametrów oraz statusu drogi gminnej, a także dostosowania do potrzeb różnorodnych użytkowników. Celem Projektu jest poprawa warunków komunikacyjnych w miejscowościach (…) oraz skrócenie czasu dojazdu m.in. do gminnych budynków użyteczności w miejscowości (…). Projekt przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa uczestników ruchu drogowego, a także wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej regionu. Będzie miał również wpływ na wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Gminy.

W związku z realizacją Projektu, Gmina będzie ponosić, w szczególności wydatki na:

1)roboty budowlane, w tym:

a.roboty przygotowawcze;

b.budowa dróg wraz z obustronnymi poboczami z kruszywa, wykonanie warstwy odsączającej z piasku, podbudowy z kruszywa oraz nawierzchni wiążącej i ścieralnej z mieszanki mineralno-asfaltowej;

2)oznakowanie dróg i montaż urządzeń bezpieczeństwa ruchu;

3)przygotowanie dokumentacji projektowej, w tym programu funkcjonalno–użytkowego;

4)zapewnienie nadzoru inwestorskiego Projektu;

5)promocję Projektu.

Wydatki na realizację opisanych powyżej prac będą każdorazowo dokumentowane przez usługodawców/dostawców wystawianymi na rzecz Gminy fakturami VAT, z podaniem NIP Gminy.

Projekt realizowany będzie przez Gminę w ramach wykonywania jej zadań własnych w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sprawach gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, zgodnie z treścią art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.) i ma na celu poprawę warunków komunikacyjnych na terenie Gminy.

Po zakończeniu realizacji ww. inwestycji, Infrastruktura powstała w ramach Projektu, pozostanie własnością Gminy, która będzie ponosić koszty jej utrzymania oraz nie przekaże jej innemu podmiotowi lub jednostce. Droga gminna, zbudowana w ramach Projektu, będzie ogólnodostępna. Tym samym, w związku z wykorzystaniem efektu Projektu do celów niekomercyjnych, Gmina nie będzie pobierała jakakolwiek odpłatności.

Ponadto, Infrastruktura powstała w ramach Projektu nie będzie udostępniana na podstawie umowy najmu lub innej umowy cywilnoprawnej o podobnym charakterze, w związku z zawarciem której Gmina osiągałaby dochody. Realizacja Projektu nie ma bowiem charakteru zarobkowego. Gmina nie wykonuje i nie zamierza wykonywać w tym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Pytanie

Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

W opinii Gminy nie będzie miała ona prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od wydatków poniesionych na realizację ww. Projektu.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Z powyżej przytoczonej regulacji wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania wyłącznie do czynności zwolnionych od podatku VAT albo niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak zostało przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, Gmina w ramach Projektu zrealizuje inwestycję polegającą na przebudowie ogólnodostępnej infrastruktury drogowej. Mieszkańcy Gminy będą korzystać nieodpłatnie z przebudowanych w ramach Projektu dróg. Realizacja przedmiotowego Projektu nie ma celu zarobkowego. Należy wskazać, że czynności wykonywane przez Gminę nie mają charakteru świadczenia na rzecz oznaczonego podmiotu – konkretnego usługobiorcy w ramach istniejącej więzi prawnej.

Działania Gminy nie mieszczą się więc w dyspozycji przytoczonego wyżej art. 5 ustawy o VAT. Gmina nie wykonuje w tym zakresie czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji, w ocenie Gminy wydatki, które będą przez nią ponoszone w związku z budową części Infrastruktury (tj. będącej celem Projektu) nie będą miały związku z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu VAT. W sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku, warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony. Ponoszone w ramach realizacji ww. inwestycji w Infrastrukturę wydatki nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT.

Powyższe stanowisko potwierdza także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych wydanych w analogicznych stanach faktycznych, tj. przykładowo w interpretacji z dnia 28 stycznia 2021 r., nr: 0114-KDIP1-1.4012.10.2021.1.KOM, w której wskazano, że: „Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Z opisu sprawy wynika bowiem, że Gmina będzie realizowała projekt w ramach zadań własnych nałożonych na nią ustawą o samorządzie gminnym, zatem w tym zakresie będzie działała w ramach reżimu publicznoprawnego. Tym samym Gmina nabywając towary i usługi nie będzie dokonywała ich zakupu w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co oznacza, że w tym przypadku nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Ponadto, jak wskazał Wnioskodawca, inwestycja nie będzie służyła działalności gospodarczej i nie będzie generowała przychodów, które byłyby opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Zatem, w rozpatrywanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, i tym samym Wnioskodawca – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie ma możliwości odliczenia podatku naliczonego ani w całości ani w części z faktur wystawionych na Gminę i związanych z realizacją przedmiotowego projektu.

Reasumując, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do odliczenia ani w całości, ani w części podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu pn. (…), ponieważ – jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi związane z realizacją ww. zadania nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT”.

W związku z powyższym, Gmina nie będzie miała prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji ww. inwestycji w Infrastrukturę w ramach Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu

do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ władzy publicznej będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 40):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 2ustawy o samorządzie gminnym:

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1693 ze zm.):

W myśl art. 2 ust. 1 ww. ustawy o drogach publicznych:

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o drogach publicznych określa, że:

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

Państwa wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą ustalenia, czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację projektu.

Zgodnie z przytoczonymi przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku VAT naliczonego nie będą spełnione. Realizując inwestycję, nie działają Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz jako organ władzy publicznej, w zakresie zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami prawa (art. 15 ust. 6 ustawy), w ramach czynności publicznoprawnych. Jak Państwo wskazali – projekt będzie realizowany w ramach wykonywania zadań własnych, określonych w art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, tj. w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty w sprawach gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, i ma na celu poprawę warunków komunikacyjnych na terenie Gminy.

Wobec powyższego, należy stwierdzić, że nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Projektu.

Tym samym stanowisko Państwa uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnośnie powołanej przez Państwa interpretacji indywidualnej, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2651 ze zm.).